Είμαστε η αδύνατη πλευρά στις διαπραγματεύσεις για εξεύρεση λύσεως του Κυπριακού. Απέναντί μας η άλλη πλευρά δεν είναι μόνο οι Τουρκοκύπριοι, αλλά μια ισχυρή, επεκτατική, στρατιωτική δύναμη, που αγνοεί προκλητικά τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και θέλει να επιβάλει τη θέλησή της. Οι μεγάλες δυνάμεις και ο διεθνής παράγοντας βλέπουν με αδιαφορία τις ενέργειες και τη στάση της Τουρκίας. Τα συμφέροντά τους τους επιβάλλουν να δείχνουν ανοχή στην Τουρκία και προσπαθούν να τηρούν μια επιτήδεια ουδετερότητα, που να ικανοποιεί την Τουρκία. Ακόμα και ο γ.γ. μεροληπτεί για να ικανοποιεί την Τουρκία και να μην της αποδίδει ευθύνες.
Η Κ.Δ. είναι το μεγάλο θύμα της προδοσίας της χούντας και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής που ακολούθησε. Η κατάσταση είναι πολύ άσχημη. Και το χειρότερο έχει αναπτυχθεί σε μερίδα του πληθυσμού μια διάθεση για απαράδεκτο συμβιβασμό και αποδοχή των απαιτήσεων της Τουρκίας, για να εξευρεθεί λύση. Πολλοί μάλιστα προσπαθούν να δικαιολογήσουν τη στάση τους, λέγοντας ότι ο χρόνος εργάζεται εναντίον μας και ότι στο τέλος θα τα χάσουμε όλα.
Μια ορθολογιστική αντίκρυση του προβλήματος είναι ότι για να αποδεχτούμε μια λύση, που να είναι οδυνηρός συμβιβασμός, θα πρέπει με τη λύση να δημιουργηθούν τέτοιες συνθήκες που να βελτιώνουν, έστω σε μικρό βαθμό τη σημερινή κατάσταση. Μέχρι σήμερα η πλευρά μας έχει κάνει οδυνηρές παραχωρήσεις για χάρη της λύσης. Έχουμε αποδεχτεί πράγματα, που παλαιότερα θεωρούνταν απαράδεκτα και απορριπτέα. Η Τουρκία δεν έχει κάνει ούτε μία υποχώρηση ή παραχώρηση, που να αποτελεί κίνητρο για την πλευρά μας. Πρέπει να λογαριάσουμε τα πράγματα και τη λύση με σκέψη μαθηματικής εξίσωσης. Αν αποδεχτούμε μια λύση, όπως αυτή προδιαγράφεται από τις μέχρι τώρα εξελίξεις και συνομιλίες, θα χάσουμε πολλά και θα νομιμοποιήσουμε αρκετά από τα αποτελέσματα της εισβολής και της κατοχής.
Πρώτο επακόλουθο της λύσης θα είναι η κατάργηση της Κ.Δ. και η αντικατάστασή της μ’ ένα νέο συνεταιρισμό δύο συνιστώντων, ίσων κρατιδίων, σύμφωνα με την πρώτη σύγκλιση Χριστόφια – Ταλάτ. Δεύτερο επακόλουθο η ΔΔΟ της Κύπρου θα έχει δύο ιθαγένειες, δύο διεθνείς προσωπικότητες και η κυριαρχία της θα προέρχεται από δύο πηγές, τους Έλληνες και τους Τούρκους, σύμφωνα με τη σύγκλιση Αναστασιάδη - Έρογλου.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα της ελεύθερης διακίνησης εγκατάστασης και περιουσίας θα έχουν μεγάλους περιορισμούς, ώστε πολλοί χρήστες των περιουσιών να καταστούν ιδιοκτήτες. Η επιστροφή των εκτοπισμένων θα είναι ελάχιστη ή μηδαμινή. Η κατεχόμενη περιοχή θα παραμείνει τουρκική και την κυριαρχία της θα έχει νόμιμα το τουρκικό κρατίδιο. Η εκ περιτροπής προεδρία και η μία ψήφος της άλλης κοινότητας, η παραμονή των εποίκων, και άλλες υποχωρήσεις που κατοχυρώθηκαν στο πλαίσιο Γκουτέρες θα καταστήσουν το κράτος προβληματικό με βεβαιότητα κατάρρευσης. Και η Τουρκία θα είναι κυρίαρχος στον βορρά και μέσω του συνιστώντος κρατιδίου θα ελέγχει και το δικό μας κρατίδιο. Εγγυήσεις και τουρκικός στρατός θα παραμείνουν με βεβαιότητα και με αβέβαιο χρονικό διάστημα έστω κι αν το σύστημα εγγυήσεων τις διαφοροποιεί.
Η δική μας πλευρά δεν θα έχει κανένα πλεονέκτημα από τις πρόνοιες της λύσης, εκτός μιας πιθανής επιστροφής του περιφραγμένου τμήματος της Αμμοχώστου και της νεκρής ζώνης. Η κατάσταση δηλαδή θα είναι χειρότερη από τη σημερινή. Μόνο λίγοι εκτοπισμένοι θα επιστρέψουν. Και όλα αυτά οι θιασώτες της λύσης θα τα αποκαλούν επανένωση και απελευθέρωση. Στην ουσία θα είναι νομιμοποίηση της κατοχής και της διχοτόμησης.
Τα πρώτα χρόνια της κατοχής όλοι προσδοκούσαμε λύση που θα προερχόταν από το δίπτυχο «παραχώρηση εξουσίας έναντι επιστροφής εδάφους». Και προσδοκούσαμε επιστροφή του 10% από το 36% της κατοχής. Σήμερα δεν μας επιστρέφουν σχεδόν τίποτε. Απαιτούν κυριαρχική ενότητα ίσων κρατών και έλεγχο ολόκληρης της Κύπρου. Αλλά το χειρότερο είναι ότι χωρίς να πάρουμε αντάλλαγμα, θα υπογράψουμε κατάργηση της Κ.Δ. και νομιμοποίηση των αποτελεσμάτων της εισβολής.
Μπορούμε όμως να αρνηθούμε αυτή τη λύση και να επιμένουμε σε μετεξέλιξη της Κ.Δ. σε ομοσπονδία, στην οποία να εφαρμοστούν όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι πρόνοιες του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Θα αποδεχτεί άραγε η όποια κυβέρνηση και οι υποστηρικτές της κατάργηση της Κ.Δ. και περιορισμό του ευρωπαϊκού κεκτημένου για χάρη μιας ψευδεπίγραφης επανένωσης και μιας εποικοδομητικής ασάφειας για το μέλλον της Κ.Δ. ή θα δώσουν τον λόγο και την απόφαση στον λαό, που να εκφράσει τη θέλησή του με δημοψήφισμα;
