Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ένα αλλιώτικο Πάσχα γιορτάζεται το 2020 από τους ανά την υφήλιο χριστιανούς. Είναι πραγματικά κοσμοϊστορικό το γεγονός, αφού ελάχιστες φορές στην παγκόσμια ιστορία έχουν παρθεί παρόμοια μέτρα, πάντως δεν είναι η πρώτη φορά. Μπορεί να μας φαίνεται περίεργο και ξένο, αλλά δεν είναι. Αυτό, όμως, που πραγματικά μου κάνει εντύπωση είναι η τόσο μεγάλη στεναχώρια ενός πολύ μεγάλου ποσοστού στην Κύπρο, αλλά και στην Ελλάδα, που δεν μπορούν να κάνουν δίχως εκκλησιασμό και χωρίς να ακούσουν τον Καλό Λόγο. Ε! υπερβολή, δεν νομίζετε; Και δεν μιλάω για τους πιστούς που κατά κανόνα μετέχουν κανονικώς στις λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας, έχοντας νηστέψει, εξομολογηθεί και εν τέλει κοινωνούν και γενικά τηρούν τα της θρησκείας που πρεσβεύουν, όχι. Μιλάω για τους άλλους, εκείνους που όλη την Αγία Εβδομάδα αναζητούν υποκατάστατα για να νηστέψουν το κρέας, το γάλα, το βούτυρο κτλ., γι’ αυτούς που ξεχωρίζουν τον ξένο, τον ανήμπορο, τον διαφορετικό.
Γι’ αυτούς που διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για το ότι δεν θα μπορέσουν να εκκλησιαστούν τη Μεγάλη Εβδομάδα, αλλά όλες τις υπόλοιπες γιορτές και Κυριακάδες τους πλακώνει το στρώμα και τους εμποδίζουν οι δουλειές. Ξέρετε, ο εκκλησιασμός του Μεγάλου Σαββάτου δεν είναι σαν τα 15 λεπτά δημοσιότητας που σου αναλογούν συμπαντικώς. Οι περισσότεροι δεν μένουν περισσότερο, ένα «Δεύτε λάβετε» και ένα «Χριστός Ανέστη» και βουρ για τη σούπα… Δεν βλάπτει, λοιπόν, ο κατ’ οικονομία μη εκκλησιασμός, βλάπτει, όμως, ο εγωισμός και η προσκόλληση σε κάτι που εν τέλει είναι δυναμικό, όπως η ζωή και η ροή των κοινωνικών δρώμενων και υπόκειται σε συνεχείς και συχνά συντριπτικές αλλαγές.
Όντας παιδί, κάποια Μεγάλα Σάββατα τα περνούσαμε στο χωριό του πατέρα μου, ένα μικρό ημιορεινό χωριό, κάπου στη δυτική Κρήτη, εννοείται ότι λόγω μεγέθους δεν είχε μόνιμο παπά για να τελείται η Αναστάσιμη Λειτουργία στις 12:00 τα μεσάνυκτα. Έτσι, αναλόγως των διαδρομών που είχε να κάνει ο ιερέας άλλοτε η Ανάσταση γινόταν στις 11, άλλοτε στις 10, και άλλοτε μετά τα μεσάνυκτα, ο παππούς μου θρήσκος, μέχρι σημείου θρησκοληψίας, νήστευε και ησύχαζε υπέρ το δέον, αλλά δεν επέβαλε ποτέ σε κανέναν τίποτα, παρά παρακαλούσε την Παναγία να βλέπει τα παιδιά του και τα εγγόνια του, δεν έσπευδε στην εκκλησία αμάν-αμάν, να παίξει η καμπάνα, να έρθει ο δέσποτας και κινούσε να περπατήσει τα 200 περίπου μέτρα, αν κάποτε δεν ερχόταν ο ιερέας, έκανε υπομονή και περίμενε την άλλη μέρα το πρωί, που θα ερχόταν οπωσδήποτε, να εκκλησιαστεί. Απλά, λιτά και χωρίς καμιά διάθεση επίδειξης του πόσο πιστός ήταν, δεν αφορούσε κανέναν άλλον παρά εκείνον, ήθελε να στέκει καλώς για να βλέπει η Παναγία τα παιδιά του και τα εγγόνια του. Από την άλλη μεριά, της μητέρας μου, η γιαγιά είχε δικό της στασίδι, σε μία κωμόπολη, όχι χωριό, αλλά αρκετά κλειστή, που το στασίδι δεν έπρεπε να είναι άδειο άνευ αιτίας. Αυτή η γιαγιά μου δεν έχανε λειτουργία, ανεξαρτήτως παπά, ακολουθίας και ημέρας.
Όπως ήταν ειδική στα κουλουράκια, και στις πασχαλινές κουλούρες έπρεπε να γίνονται όλα σωστά τη Μεγάλη Εβδομάδα, ώστε τη Μεγάλη Παρασκευή να μην πρέπει να γίνει τίποτα. Εμείς παιδιά που ήμασταν και που μας νήστευαν (αν και με παρασπονδίες) θεωρούσαμε βασανιστήριο να μην μπορείς να φας κουλουράκια και κουλούρες, έχοντας μάλιστα κουβαλήσει και τις λεγόμενες λαμαρίνες στον φούρνο, άρα εργασία χωρίς πληρωμή, καταλαβαίνετε. Εκείνη, λοιπόν, αφού έβλεπε ότι δεν αντέχαμε την αναμονή και αφού είχε προσπαθήσει να μας νουθετήσει, λέγοντας μας διάφορα… κατέληγε να λέει, «φάτε, η αμαρτία πάνω μου». Όσο ήμασταν μικρά, δεν μας ενδιέφερε ποιος θα πάρει την αμαρτία, ούτε καν ξέραμε τι είναι αμαρτία, όταν μεγαλώσαμε, όμως, της λέγαμε, «ποια αμαρτία, ρε γιαγιά, ένα κουλουράκι είναι αμαρτία;», κι εκείνη δεν απαντούσε, μας κοιτούσε κι έλεγε… φάτε κι άλλο, λοιπόν».
Αγράμματοι άνθρωποι, μεγαλωμένοι σε κοινωνίες δύσκολες, φτωχικές, αλλά αυτή την άδολη αγάπη τους για τα πιστεύω τους ήξεραν πώς να την προφυλάσσουν και να στέκονται καλώς. Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να στεκόμαστε καλώς ανεξαρτήτως ημέρας, κλητής ή μη.
Καλό Πάσχα.
