Της Μαρίνας Οικονομίδου
Λίγα εικοσιτετράωρα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα που έλαβε μέρος στην Τουρκία, ο Τούρκος Πρόεδρος επιδίδεται σε πογκρόμ διώξεων και απειλή επαναφοράς της θανατικής ποινής με πολιτικούς αναλυτές να καταφεύγουν στο συμπέρασμα πως το πραξικόπημα ήταν μάλλον κατασκευασμένο από τον ίδιο τον Σουλτάνο.
Οι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, δικαστών, εκπαιδευτικών πρυτάνεων και αστυνομικών και άλλων γραφειοκρατών ξεπερνά τις 50 χιλιάδες. Οι τηλεοπτικές άδειες, ανακαλούνται με το πρόσχημα πως πρόσκεινται στον κύριο πολιτικό αντίπαλο του Ερντογάν και άλλοτε πνευματικό του πατέρα Φετουλάχ Γκιουλέν. Στρατιώτες-μαριονέτες βέβαιοι πως μετέχουν σε στρατιωτική άσκηση και που έχουν δεν έχουν κλείσει τα 20, διασύρονται εξευτελίζονται, βασανίζονται από το κράτος και το οργισμένο τουρκικό πλήθος.
Βρυξέλλες και Ουάσινγκτον είχαν τη μικρή ελπίδα, πως η τουρκική κυβέρνηση θα αξιοποιούσε την οργή από την απόπειρα πραξικοπήματος του πλήθους και των υπόλοιπων πολιτικών δυνάμεων για να ενισχύσει την προσήλωσή της προς τις δημοκρατικές αρχές και αξίες. Μία ελπίδα βέβαια που χάθηκε από τις πρώτες ώρες.
Ήδη κάποιοι πολιτικοί αναλυτές παραλληλίζουν το αποτυχημένο πραξικόπημα με τον πυρπολισμό του Ράιχσταγκ, του γερμανικού κοινοβουλίου το 1933 που έδωσε την ευκαιρία στον Χίτλερ και στους Ναζί να ξεκινήσουν τις μεγάλες διώξεις κατά των πολιτικών τους αντιπάλων, να υιοθετήσουν τη θανατική ποινή για εμπρησμό και να οδηγήσουν την Γερμανία στη δικτατορία.
Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον στέλνουν πλέον σαφή μηνύματα προς τον Ερντογάν πως η επαναφορά της θανατικής ποινής σημαίνει τέλος στις συζητήσεις για την ενταξιακή της πορεία στην Ε.Ε και τέλος στο ΝΑΤΟ, με το επιχείρημα πως κάτι τέτοιο έρχεται σε αντίθεση με τις δημοκρατικές αρχές που πρεσβεύουν Ε.Ε και ΝΑΤΟ. Πότε όμως η Τουρκία υπήρξε δημοκρατική και πότε πρέσβευε δημοκρατικές αρχές; Εξοργίζει δηλαδή Βρυξέλλες και Ουάσινγκτον η επαναφορά της θανατικής ποινής αλλά γυρίζει τις πλάτες στις συνεχείς εκκαθαρίσεις των Κούρδων ή στο ότι η χώρα εξακολουθεί να κατέχει παράνομα εδάφη κράτους μέλους της Ε.Ε.
Και όσο κι αν η δημοκρατία παραπαίει στην Τουρκία, ο Ερντογ΄σν νιώθει και είναι απόλυτος μονάρχης. Στο εσωτερικό, υπό τη μέθη τις πλήρους ισχύος, καθαρίζει από το σκηνικό ό,τι τον ενοχλεί με την πολιτική της διαπόμπευσης και των μαζικών αντιποίνων. Στο εξωτερικό, δεν φαίνεται να ενοχλείται από τις προειδοποιήσεις των ξένων. Αντιλαμβάνεται πως η Δύση χρειάζεται τη βοήθεια της Τουρκίας στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους και στη διαχείριση των προσφύγων από την Τουρκία, που τον κάνει να αγνοεί τις κριτικές από Ε.Ε και ΗΠΑ.
Απόλυτος μονάρχης συνεπώς, σε μία χώρα βαθειά διαιρεμένη αποδεικνύεται ο Ερντογάν. Οι επόμενες μέρες και οι χειρισμοί του Σουλτάνου θα καταδείξουν αν τελικώς είναι ο νικητής του παιχνιδιού. Δεν είναι τυχαίο πως όσο απομονώνεται τόσο πιο δύσκολο είναι να συνεχίσει να κερδίζει και να έχει το πλήθος με το μέρος του. Άλλωστε όπως λένε πολιτικοί αναλυτές, στην Τουρκία η απόσταση ανάμεσα στην αποθέωση και στην αγχόνη δεν είναι ποτέ μεγάλη.
