Της Μαρίνας Οικονομίδου
«Δυστυχώς η τραγωδία του ελληνισμού είναι ότι πάντοτε το εφικτό έρχεται σε σύγκρουση με το ευκταίο. Το δυστύχημα είναι ότι ενώ το ευκταίο μπορεί να μένει πάντα το ίδιο, το εφικτό αλλάζει, γιατί αυτό που είναι εφικτό σήμερα δεν θα είναι εφικτό αύριο», λέει στη συνέντευξή του στην «Κ» ο πρώην Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιώργος Βασιλείου.
Ποια ήταν όμως η κρίσιμη στιγμή κατά την οποία, επιμένοντας στην κατάκτηση του ευκταίου, χάσαμε το ιδανικό μομέντουμ επιδεινώνοντας το τι αποτελεί εφικτό για την επίλυση του Κυπριακού;
Ήταν τα ξημερώματα της 7ης Ιουλίου όταν ο γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτιέρες αποχωρούσε από την πολύωρη διαπραγμάτευση, ανακοινώνοντας το ναυάγιο των συνομιλιών. Μπαίνοντας στο αυτοκίνητό του ευχήθηκε και κάθε καλό στους Κύπριους και σε Βορρά και σε Νότο. Η τοποθέτησή του αυτή ήταν αρκετή για να διαγραφεί κάπως το μέγεθος και του προβλήματος και των δραματικών εξελίξεων που επέκειντο στο Κυπριακό.
Τι ακριβώς άλλαζε; Κανείς δεν ήξερε εκείνη τη στιγμή ή μάλλον κανείς δεν ήθελε να προειδοποιήσει την κοινωνία για το τι θα ακολουθούσε. Και αυτό γιατί τις συνομιλίες στο ελβετικό θέρετρο θα ακολουθούσε μία μακρά προεκλογική εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές. Εκστρατεία που δεν επέτρεπε ουσιώδες πολιτικό αισθητήριο και ουσιώδη αντανακλαστικά, τόσο για να γίνει σωστή αποτίμηση της κατάστασης, διαχείριση των νέων δεδομένων και στρατηγική για τη μετά Κραν Μοντάνα εποχή.
Ο Ενδιάμεσος επικεντρώθηκε στο να κτίσει μία προεκλογική καμπάνια επιβεβαίωσης. Ότι δηλαδή είναι καιρός για μία νέα στρατηγική που πρέπει να προκαλέσει κόστος στην Τουρκία, καθώς η πολιτική του «καλού παιδιού» φάνηκε πως δεν είχε αποτέλεσμα εμπράκτως στο τραπέζι των συνομιλιών. Ο Πρόεδρος, από την άλλη, άρχισε αμέσως μετά το ναυάγιο να κτίζει το προφίλ του ηγέτη που θέλει μεν λύση, αλλά έχει τις κόκκινες γραμμές του τις οποίες δεν πρόκειται να εγκαταλείψει, φλερτάροντας και με το λεγόμενο απορριπτικό μέτωπο.
Και κάπως έτσι κατάφερε να πείσει το 56% του εκλογικού σώματος και να επανεκλεγεί πανηγυρικά, θεωρώντας προφανώς πως το Κυπριακό είναι εκεί και μας περιμένει. Όπως άλλωστε το Κυπριακό περίμενε τόσα χρόνια και ισορροπούσε μεταξύ τακτικισμών πολιτικών προσώπων που βρέθηκαν στον προεδρικό θώκο και συναισθηματικών εξάρσεων. Τι θα πείραζαν ακόμα λίγα χρόνια; Όσο όμως κι αν ο Νίκος Αναστασιάδης φημίζεται για την πολιτική του διορατικότητα και τον πολιτικό του ρεαλισμό, σε αυτή τη διαδρομή αγνόησε πλήρως τα σημάδια και τις προειδοποιήσεις που έδειχναν ότι μετά την 7η Ιουλίου του 2017, τα πράγματα δεν θα ήταν ποτέ τα ίδια στο Κυπριακό.
Φάνηκε, άλλωστε, από τα όσα ακολούθησαν. Από τη χλιαρή αντίδραση της διεθνούς κοινότητας απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις τον Μάρτιο που πέρασε στην κυπριακή ΑΟΖ. Φάνηκε και σήμερα με το ενδεχόμενο αποχώρησης της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και την έναρξη χρονοδιαγράμματος για την παραμονή τους. Καθόλου τυχαίες πλέον και οι δηλώσεις πολιτικών αξιωματούχων που άλλοτε ήταν πολύ προσεκτικοί στις τοποθετήσεις τους. Ο Ε/κ διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης προειδοποιεί για το ενδεχόμενο αλλαγής του στάτους κβο και πως ενδεχομένως να αποτελεί το τέλος μιας εποχής στο Κυπριακό όπως το ξέραμε έως τώρα. Καθόλου τυχαίες και οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη για την κρισιμότητα των στιγμών στο Κυπριακό.
Χρειάστηκε βέβαια να βρεθούμε μπροστά στον γκρεμό για να διαπιστώσουμε και την κρισιμότητα και την απουσία εναλλακτικών επιλογών. Ας είναι. Η προσήλωσή μας στο ευκταίο ήταν πάντοτε μία από τις μεγαλύτερες παθογένειες της πολιτικής μας ζωής. Όχι μόνο της δικής μας βέβαια. Παθογένεια που είχε να κάνει με την ατολμία όσων μας κυβέρνησαν να πάρουν τη χώρα τους μπροστά υπό τον φόβο τους να μη δουν τη δημοτικότητά τους να καταρρέει. Η αντίληψη του τι είναι εφικτό αποτελεί πολιτική ωριμότητα. Αυτή την πολιτική ωριμότητα μπορεί να τη δείξει και τώρα ο Νίκος Αναστασιάδης, πείθοντας και τα Ηνωμένα Έθνη αλλά και την κοινωνία πως είναι έτοιμος για διαπραγματεύσεις με στόχο την επίλυση του Κυπριακού. Εκτός αν ισχύει η φημολογία που τον θέλει να ψάχνει τρόπους να καθυστερήσει τις διαπραγματεύσεις. Και να μείνει προφανώς λίγο περισσότερο στις εξωτικές Σεϋχέλλες.
