Του Παύλου Ξανθούλη
«Η Τουρκία δεν μπορεί να συμμετάσχει στο (σ.σ. ευρωπαϊκό) οικοδόμημα άμυνας και ασφάλειας που είναι τόσο σημαντικό, εάν δεν εκπληρώσει τις κυπρογενείς και ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις», ισχυρίστηκε η πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αννίτα Δημητρίου, μιλώντας στον Αντέννα και αναλύοντας το πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ). Και πρόσθεσε ότι με αυτό το ψήφισμα, «δεσμεύεται το ΕΛΚ, η ίδια η Ευρώπη» (!) ότι δεν πρόκειται να δεχθεί τον ιδιαίτερο ρόλο τον οποίο επιζητεί η Τουρκία» στην άμυνα και ασφάλεια, «αν δεν άρει την απαράδεκτη αξίωσή της για λύση δύο κρατών, που ουσιαστικά αυτό σημαίνει τη νομιμοποίηση της συνεχιζόμενης κατοχής, αν δεν σταματήσει τις παράνομες προκλητικές ενέργειές της στο Αιγαίο, στη νεκρή ζώνη και στην ΑΟΖ μας».
Αν και είχα διαβάσει το ψήφισμα του ΕΛΚ, οι αναφορές της προέδρου του ΔΗΣΥ, με οδήγησαν να το ξαναδιαβάσω. Αναζητώντας «conditionality». Τους όρους και τις προϋποθέσεις που βλέπει η κα Αννίτα Δημητρίου να διέπουν τη συμμετοχή της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια, και τη διασύνδεση με την υπαναχώρηση Ερντογάν από τη λύση δύο κρατών στην Κύπρο, με τον τερματισμό της συνεχιζόμενης κατοχής και των προκλητικών ενεργειών, σε νεκρή ζώνη-κυπριακή ΑΟΖ, μέχρι και στο Αιγαίο (!).
Δυστυχώς όμως τέτοιοι όροι δεν υπάρχουν. Πουθενά. Υπάρχουν γενικόλογες αναφορές περί αδυναμίας ολοκλήρωσης της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής άμυνας και ασφάλειας «όσο ένα κράτος-μέλος εξακολουθεί να βρίσκεται υπό ξένη στρατιωτική κατοχή» και φραστικές υποδείξεις για σεβασμό των «ευαισθησιών» όλων των κρατών-μελών, της κυριαρχίας και της εδαφικής τους ακεραιότητας. Αυτά λέει το ψήφισμα. Χωρίς να θέτει ως προϋποθέσεις όλα αυτά που αράδιασε με μεγάλη ευκολία, η πρόεδρος του ΔΗΣΥ, από αέρος. Και κυρίως χωρίς να θεμελιώνει conditionality, όρων και προϋποθέσεων που μόνο η κα Δημητρίου προφανώς είναι σε θέση να δει. Έστω κι αν δεν υπάρχει.
Αυτό που ξενίζει δεν είναι μόνο η ιδιότυπη διορατικότητα της προέδρου του ΔΗΣΥ να βλέπει ανύπαρκτα πράγματα, ούτε η διαστρέβλωση ενός ψηφίσματος για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης. Είναι κυρίως η παραγνώριση όσων πραγματικά συμβαίνουν στο ζήτημα εμπλοκής της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή ομπρέλα άμυνας και ασφάλειας, την οποία προωθεί κατά κύριο λόγο το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, διά της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που ως γνωστόν είναι μέλος του ΕΛΚ.
Και η κα φον ντερ Λάιεν, όπως καταγράφεται στο επίσημο read out τηλεδιάσκεψης με τους ηγέτες των «προθύμων χωρών», εξήγησε στον Ταγίπ Ερντογάν ότι η Τουρκία μπορεί να συμμετάσχει σε όλα τα εθνικά προγράμματα των 27 κρατών-μελών σε ό,τι αφορά την ενίσχυση της άμυνάς τους, με τη διάθεση στρατιωτικού υλικού που θα ανέρχεται συνολικά, μέχρι 650 δισεκατομμύρια ευρώ. «Δεν θα υπάρχουν όροι όσον αφορά την προέλευση του αμυντικού εξοπλισμού», διαβεβαίωσε χαρακτηριστικά η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τον Ταγίπ Ερντογάν, για να μην ανησυχεί. Αλλά και στο ζήτημα του SAFE, του κοινού ευρωπαϊκού προγράμματος προμηθειών αμυντικού εξοπλισμού 150 δισ. ευρώ, «η Τουρκία μπορεί να παρέχει άμεσα έως και 35%», ήταν τα ακριβή λόγια της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (μέλος του ΕΛΚ για να μην ξεχνιόμαστε), ενώ στο υπόλοιπο 65% απαιτείται εταιρική συμφωνία ασφαλείας με την Ε.Ε. Στο επίσημο μάλιστα read out της Κομισιόν, για την τηλεδιάσκεψη των ευρωπαϊκών θεσμών με τον Ερντογάν και τους λοιπούς ηγέτες των «προθύμων χωρών», δεν υπάρχει η λέξη Κύπρος. Ούτε αναφορές περί προϋποθέσεων/όρων προς την Τουρκία, για άρση της αξίωσής της για δύο κράτη ή σε σχέση με τη νεκρή ζώνη και την κυπριακή ΑΟΖ.
Εάν, λοιπόν, η κα Αννίτα Δημητρίου επιμένει να βλέπει διασύνδεση της συμμετοχής της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια με την άρση της αξίωσης Ερντογάν για δύο κράτη στην Κύπρο, θεωρώντας μάλιστα ότι «δεσμεύεται το ΕΛΚ, η ίδια η Ευρώπη», θα πρέπει να το πει και στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Να το μάθει και να «δεσμευτεί» κι αυτή, που όπως προκύπτει αβίαστα από το επίσημο read out με τον Ερντογάν, σπρώχνει την Τουρκία και από την πόρτα και από παράθυρα, στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική άμυνας και ασφάλειας. Διαφορετικά, η πρόεδρος του ΔΗΣΥ κινδυνεύει να μείνει αγκαλιά με μια οφθαλμαπάτη, ένα ανειλικρινές πορτρέτο, που κατά κύριο λόγο, εκθέτει την ίδια τη ζωγράφο του.
Σημ.: Γενικά, το ψήφισμα ΕΛΚ περιέχει θετικές αναφορές για την Κύπρο. Όχι όμως αυτές που ισχυρίστηκε η πρόεδρος του ΔΗΣΥ.
xanthoulis.pavlos@gmail.com
