Του Σταύρου Χριστοδούλου
Όταν ο Αβέρωφ Νεοφύτου σχεδίαζε τη συνέντευξη Τύπου για την «επόμενη μέρα», προφανώς δεν γνώριζε ότι θα έπεφτε βαριά η σκιά των Pandora Papers επάνω στο κόμμα του. Αυτό πάντως μαρτυρούν τα συνθήματα στο γαλάζιο σκηνικό, τόσο το «Ανανεώνουμε τη Συμφωνία» όσο και το «Συνεχίζουμε για την Κύπρο του αύριο». Τα οποία δίνουν το στίγμα της ανεπίσημης υποψηφιότητας του προέδρου του ΔΗΣΥ, καθώς υπόσχονται τη συνέχεια της σημερινής διακυβέρνησης με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό.
Οι αποκαλύψεις των Pandora Papers και το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ζητάει να διερευνηθεί ο Προέδρος της Δημοκρατίας από τις αρχές της χώρας μας, χάλασαν το συναγερμικό αφήγημα. Γιατί όπως όλα δείχνουν η προηγούμενη μέρα έχει να μας μάθει πολλά. Εδώ δεν στήνουμε λαϊκά δικαστήρια γι’ αυτό και δεν θα υπεισέλθουμε στην ουσία των ισχυρισμών: Για τον πελάτη του δικηγορικού γραφείου που φέρει το όνομα του Προέδρου της Δημοκρατίας, τον Ρώσο ολιγάρχη Λεμπέντεφ, τις κατηγορίες για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και την καταγγελία ότι χρησιμοποίησε τη Κύπρο για να φυγαδεύσει 115 εκατομμύρια. Εμείς θα μιλήσουμε πολιτικά. Γιατί μόνο εάν ερμηνεύσουμε πολιτικά τα γεγονότα με πρωταγωνιστή τον Νίκο Αναστασιάδη, θα μπορέσουμε να ζυγίσουμε τις προεκλογικές υποσχέσεις του Αβέρωφ Νεοφύτου.
Δεν έχει νόημα να πάμε πολύ πίσω. Το περιβόητο «δεσμεύομαι» για το μη κούρεμα καταθέσεων παραδείγματος χάριν, κρίθηκε στην κάλπη των προεδρικών εκλογών του 2018. Ούτε και η συζήτηση όμως για τους «άριστους των αρίστων» αξίζει να αναθερμανθεί. Αφενός γιατί είναι περσινά ξινά σταφύλια και αφετέρου γιατί οι κομματικές ντουλάπες είναι γεμάτες από τους σκελετούς της αναξιοκρατίας. Η χώρα μας θα απαλλαγεί από τους Ρίκκους και τους Γιαννάκηδες, όταν επιτέλους μπει τέρμα στην κομματοκρατία. Ένα νοσηρό φαινόμενο που δεν το χρεώνεται αποκλειστικά ο σημερινός Πρόεδρος. Ο Νίκος Αναστασιάδης δεν έκανε οτιδήποτε για να το αλλάξει και εδώ βάζουμε μια άνω τελεία, αφού τον βαραίνει κάτι πολύ πιο σοβαρό: το έλλειμμα πολιτικής ηθικής. Όταν έγκυρα διεθνή Μέσα φτάνουν στο σημείο να μιλούν για «Offshore President» είναι φανερό πως κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Και αυτό το «σάπιο» εμπεριέχεται σε ένα ερώτημα που στιγματίζει τη διακυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη: Το νόμιμο είναι και ηθικό;
Στοιχειώδης ειλικρίνεια απαιτεί να παραδεχτούμε ότι τα Pandora Papers δεν μας προκάλεσαν καμία έκπληξη. Γιατί, αν φρεσκάρουμε λίγο τη μνήμη μας, θα θυμηθούμε πολλά και ενδιαφέροντα της «προηγούμενης μέρας» που απασχόλησαν τον εγχώριο Τύπο και τροφοδότησαν συγκρούσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση. Το όνομα του κυρίου Λεμπέντεφ για παράδειγμα το γνωρίζουμε από το 2013, όταν ο Νίκος Αναστασιάδης ταξίδεψε με το ιδιωτικό του αεροπλάνο στη Γαλλία. Κάτι που επαναλήφθηκε και μερικά χρόνια αργότερα, όταν ο Πρόεδρος ταξίδεψε οικογενειακώς στις Σεϋχέλλες με ιδιωτικό αεροπλάνο άλλου πολυεκατομμυριούχου φίλου του. Δέχτηκε τα δώρα αυτά, χωρίς να υπολογίζει ότι εκθέτει τον εαυτό του και τη χώρα σε περιπέτειες. Γιατί όταν οι πλούσιοι φίλοι σου είναι πελάτες στο δικηγορικό γραφείο που φέρει το όνομά σου, όταν εμπλέκονται σε ποινικές υποθέσεις που διερευνώνται ή όταν έλαβαν χρυσό διαβατήριο, είναι φανερό πως υφίσταται μια κραυγαλέα σύγκρουση συμφέροντος.
Το νόμιμο είναι και ηθικό; Αυτό το ερώτημα πρέπει να επαναλαμβάνουμε ώσπου να το εμπεδώσουμε επιτέλους. Γιατί όταν στήνεις μια βιομηχανία έκδοσης διαβατηρίων, όταν το δικηγορικό γραφείο με το όνομά σου, που ανήκει στις θυγατέρες σου, υποβάλλει αιτήσεις τις οποίες εγκρίνει το υπουργικό σου συμβούλιο, κάτι πάρα πολύ σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Αυτή τη διάσταση ανέδειξαν τα διεθνή Μέσα Ενημέρωσης. Και γι’ αυτό το θέμα έκρουε τον κώδωνα η Κομισιόν χρόνια πριν φτάσουμε στο ντροπιαστικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Τα Pandora Papers και οι 600 δημοσιογράφοι που τα υπογράφουν απλώς επισημοποίησαν το χειρότερα κρυμμένο μυστικό του κυπριακού πολιτικού μας μικρόκοσμου. Γι’ αυτό παραμένουμε τόσο επιφυλακτικοί απέναντι στις εξαγγελίες του Αβέρωφ Νεοφύτου και την επόμενη μέρα που θα ανανεώσει τη «Συμφωνία». Η σκοτεινιά της προηγούμενης μέρας λέει πολλά για την αξιοπιστία των προθέσεών του.
