Το τίμημα του λαϊκισμού

Δύο τα θέματα, το καθένα με το δικό του ειδικό πολιτικό βάρος: Στη μία περίπτωση –το κλείσιμο του αυτοκινητόδρομου από τους κυνηγούς– πρόκειται για το ξεγύμνωμα του κράτους. Στη δεύτερη περίπτωση –το φιάσκο του ΕΛΑΜ στο Ευρωκοινοβούλιο– πρόκειται για πολιτική επιπολαιότητα του χειρίστου είδους. Αυτό που συνδέει τις δύο υποθέσεις είναι το αόρατο νήμα του λαϊκισμού, το οποίο ξεκινά από την ανάγκη της εξουσίας να χαϊδέψει τα αφτιά των εν δυνάμει ψηφοφόρων και καταλήγει σε επικίνδυνες ενέργειες από μαθητευόμενους μάγους της πολιτικής για εσωτερική κατανάλωση.

Τη διαμαρτυρία των κυνηγών τη θυμόμαστε όλοι φυσικά, δεν χρειάζεται να αναμασήσουμε τα γεγονότα εκείνης της ημέρας. Εκτός ίσως από κάποιες κραυγαλέες «λεπτομέρειες», οι οποίες όμως σημειολογικά σημαίνουν πολλά και για την τρέχουσα πολιτική και για τη νέα κοινωνική πραγματικότητα. Όπως π.χ. το άναμμα των φουκούδων, κορυφαίο δείγμα ζαμανφουτισμού, τον οποίο επιβράβευσε δυστυχώς ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όταν επέλεξε να συνομιλήσει στο τηλέφωνο με τον εκπρόσωπο των κυνηγών, νομιμοποιώντας την ανομία. Κι έτσι φτάνουμε στα τελευταία νέα, με την Αστυνομία και τον αρμόδιο υπουργό να δηλώνουν στη Βουλή ότι δεν μπορούσαν να κάνουν κάτι, γιατί ήταν δεμένα τα χέρια τους. Υπάρχει νομοθετικό κενό, είπαν. Η έλλειψη νομοθεσίας δηλαδή, που θα τους επέτρεπε να επέμβουν. Την απάντηση την έδωσε ο ίδιος ο γενικός εισαγγελέας, αδειάζοντας τόσο τον Αρναούτη όσο και τον Χαρτσιώτη: «Από τη μελέτη του περιεχομένου του αστυνομικού φακέλου που τέθηκε ενώπιόν μας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τους χειρισμούς της Αστυνομίας και το γεγονός ότι η ίδια η Αστυνομία απέκοψε την οδική κυκλοφορία στο συγκεκριμένο μέρος του αυτοκινητόδρομου καθώς και την ανοχή που επέδειξε στα όσα απαράδεκτα διαδραματίστηκαν στον χώρο, δεν υπήρχε οποιοδήποτε περιθώριο προώθησης περαιτέρω ποινικής διερεύνησης ή ποινικής δίωξης εναντίον οποιουδήποτε συμμετέχοντος στην εκδήλωση». Έχει σημασία να σταθούμε στην αναφορά περί «ανοχής… στα όσα απαράδεχτα διαδραματίστηκαν». Σε άλλη χώρα, που δεν κάνουν γαργάρα την πολιτική ευθιξία, θα είχαμε παραιτήσεις. Εδώ και μόνο η αναφορά σε παραίτηση κινδυνεύει να χαρακτηρισθεί γραφική. Δεν ιδρώνει το αφτί του Χαρτσιώτη από κάτι τέτοια. Πολύ φοβάμαι όμως ότι ούτε ο πολιτικός του προϊστάμενος θα ταρακουνήθηκε από το άδειασμα του γενικού εισαγγελέα. Οι Κυνηγοί άλλωστε στήριξαν τον Νίκο Χριστοδουλίδη στις εκλογές. Είναι φανερό πως ο Πρόεδρος όχι μόνο ανταποδίδει, αλλά δεν διστάζει να χαϊδέψει τα αφτιά των «αγανακτισμένων», ρίχνοντας νερό στον μύλο του λαϊκισμού.

Στην περίπτωση του ΕΛΑΜ το φλερτ με τον λαϊκισμό είναι τόσο χοντροκομμένο που εύκολα καταλήγει σε πολιτικές φάπες. Όπως αυτές που φάγαμε ως κράτος, όταν ο ευρωβουλευτής Γεάδης εν τη σοφία του προκάλεσε την έκδοση ψηφίσματος στην Ευρωβουλή για καταδίκη της επίσκεψης του Ταγίπ Ερντογάν στην Κύπρο χωρίς να έχει προηγηθεί η σωστή προετοιμασία. Δεν θα μπούμε σε λεπτομέρειες, απλώς σημειώνουμε το γεγονός ότι η κίνηση θεωρήθηκε γκάφα ολκής εκθέτοντας τη χώρα. Κι όλα αυτά, γιατί; Επειδή το ΕΛΑΜ πολιτεύεται με συνθήματα, πουλώντας φτηνό πατριωτισμό. Λαϊκίζοντας ασύστολα, με το βλέμμα του μονίμως στραμμένο σε ένα εσωτερικό ακροατήριο που αρέσκεται στις εντυπώσεις και προσπερνά την ουσία.

Ακούω τον τελευταίο καιρό ψιθύρους για την «εμμονή» κάποιων με το ΕΛΑΜ. Και πού είναι το κακό αν ένα κόμμα αυτοπροσδιορίζεται ως εθνικιστικό. Πίσω από αυτή την «αφελή» απορία κρύβεται η αγωνία όσων επιχειρούν να κανονικοποιήσουν το ΕΛΑΜ, αποχαρακτηρίζοντάς το. Από αδελφό κόμμα της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή, να θεωρείται πλέον ένα ακροδεξιό κόμμα τύπου Μελόνι. Η μετάλλαξη είναι πολύ βολική για όσους θέλουν να μεταπηδήσουν από ένα κόμμα του δημοκρατικού τόξου, όπως π.χ. ο ΔΗΣΥ, στο ακροδεξιό ΕΛΑΜ με αρχηγό το πρωτοπαλίκαρο του Μιχαλολιάκου. Το έκαναν ο Πελεκάνος και ο Χαμπουλλάς, σε μερικούς μήνες αναμένεται να ακολουθήσει και ο Παπαχαραλάμπους. Πέρα όμως από τις πολιτικές φιλοδοξίες του καθενός, οι δημοκρατικοί πολίτες οφείλουν να γνωρίζουν και να θυμούνται: το γεγονός ότι οι ΕΛΑΜίτες έβγαλαν τις μαύρες φανέλες και φόρεσαν το σακάκι του κοινοβουλευτισμού δεν τους ξεπλένει.