Η κατάσταση στη χώρα μετά τις φονικές πυρκαγιές μοιάζει με απαγωγή. Μας απήγαγαν ανάξιοι κι ατάλαντοι ηθοποιοί, μας έκλεισαν σε ένα απόκοσμο θέατρο, δολοφονούν στη σκηνή με την αταλαντοσύνη τους ένα φτηνιάρικο έργο με σαχλό σενάριο, χιλιοπαιγμένο, τα νεύρα μας έχουν σπάσει, μπουχτίσαμε, αγανακτήσαμε, τους φωνάζουμε να σταματήσουν, να αλλάξουν, αυτοί μας κατσαδιάζουν για την αχαριστία μας, την εμπάθεια και την εμμονή μας και ζητούν να τους χειροκροτήσουμε. Αυτό ζούμε.
Το ίδιο έργο εδώ και δεκαετίες. Ζητούν να μας αποχαυνώσουν με αυτό, να κουρελιάσουν την αξιοπρέπειά μας, να αδυνατίσουν τόσο πολύ τις αντιστάσεις μας που να σταματήσουμε να διεκδικούμε τη ζωή μας. Αυτός είναι ο σκοπός τους. Ενοχλεί η φωνή μας. Όπως ενόχλησε και η φωνή του Ανδρέα Καζαμία για την Αμμόχωστο. Ζητούν σιωπητήριο. Όλοι τους. Όσοι έπιασαν στασίδι στην κυβέρνηση και από «πουθενάδες» νομίζουν ότι έγιναν «κάποιοι», όσοι τρέχουν ακόμα πίσω από τον κομματάρχη, όσοι ψάχνουν στα σκουπίδια της εξουσίας για λίγα αποφάγια, ελπίζοντας σε μια κάποια αποκατάσταση. Μια φάρα σπουδαρχίδηδων. Το ξέρω ότι είναι σκληρές οι διατυπώσεις και οι διαπιστώσεις μου. Αλλά αυτές περιγράφουν ό,τι ζούμε.
Κάθε χρόνο είναι πανέτοιμοι, πιο καλά προετοιμασμένοι από ποτέ άλλοτε, αλλά κάθε φορά συμβαίνουν «ατυχίες». Αυτοί τα έχουν πάει περίφημα. Άλλοι φταίνε. Υβριδικοί ή ασύμμετροι πόλεμοι, οργανωμένοι εμπρηστές, συνωμοσίες που εξυφαίνονται από εθνομηδενιστές, «μουλάδες», μετανάστες. Tο έδαφος, ο άνεμος, το μικροκλίμα, τα δέντρα που κάθονται και καίγονται. Και εμείς, οι πολίτες, που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε ότι τα πάντα σχεδιάζονται επιτελικά και εκτελούνται άψογα. Αυτοί πάντως δεν φταίνε. Ποτέ. Τίποτε. Γι’ αυτό δεν υποβλήθηκε ούτε μία παραίτηση από κυβερνητικό στασίδι. Μετά, λένε! Να βγουν πορίσματα, να τα μελετήσουν. Προκλητική προσπάθεια εξαγοράς πολιτικού χρόνου. Μόνο που η (πολιτική) αξιοπρέπεια δεν ανέχεται ετεροχρονισμούς. Είτε επιδεικνύεται ακαριαία είτε παύει να υπάρχει. Ειδικά όταν υπάρχουν δύο νεκροί συνάνθρωποί μας.
Του χρόνου θα έχουμε πάλι το ίδιο έργο, με τους ίδιους ατάλαντους ηθοποιούς, το ίδιο φτηνιάρικο σενάριο, στο ίδιο θέατρο του παραλόγου. Ποιος ήταν ο «απο-συντονιστής», ποιος τον έστειλε στο εξωτερικό στην πιο κρίσιμη περίοδο δράσης του, ποιος έχει ευθύνες, ποιος θα επιδείξει ευθιξία. Κανείς! Γνωστό το σενάριο. Θα μας πουν ότι «πρωταρχικός στόχος είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής». Όταν θα οργιστούμε, θα αναγνωρίσουν διαχρονικές ευθύνες (που υπάρχουν βέβαια, αλλά δεν δίνουν άλλοθι σε κανέναν, όταν καίγονται άνθρωποι ζωντανοί), θα συντάξουν μελέτες (με άρωμα και χρώμα κοσμοπολιτισμού!), θα μελετήσουν υπομνήματα. Θα δώσουν λεφτά, «να καταλαγιάσει η οργή του κόσμου», θα κάνουν κι έναν ανασχηματισμό και τέλειωσε το έργο τους. Άνετη εκδρομούλα σε πληρωμένο θέρετρο στο Τρόοδος μετά. Όλα καλά, όλα ανθηρά!
Ο ανασχηματισμός σε ένα τέτοιο κράτος, ανήμπορο να προστατέψει τη ζωή των πολιτών του και τον τόπο, ανεπαρκές, ανερμάτιστο, ανίκανο και ανάλγητο (οι πρώτες δηλώσεις του Προέδρου και των υπουργών, μαινόμενης ακόμα της πυρκαγιάς και με δύο νεκρούς, δυστυχώς αυτό δεικνύουν), μοιάζει με μια οροφή που στάζει και, αντί να την ξηλώσουν και να τη φτιάξουν από την αρχή, προτιμούν να αλλάζουν τους τενεκέδες που έχουν βάλει από κάτω, για να μαζεύουν το νερό. Αυτή είναι η κατάσταση! Να την πω αλλιώς; Όχι! Θα την πω όσο πιο δηκτικά, όσο πιο αιχμηρά γίνεται. Τέλειωσαν τα ωραία λόγια. Τέλειωσαν οι ιστοριούλες και τα μυθεύματα. Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε οι πολίτες σταράτα. Αυτά ζούμε! Την απαγωγή και τους τενεκέδες! Δεν πρέπει να ενοχλούν οι λέξεις, αλλά εκείνοι που μας έφτασαν στο σημείο να τις χρησιμοποιούμε τόσο επώδυνα.
Αλλάζει το κράτος αυτό; Όχι με τα απλά, τα επικοινωνιακά, τα τετριμμένα, τα ανώδυνα. Θέλει ξήλωμα και αναδόμηση θεμελιακή. Για να «κανονικοποιηθεί», όπως δήλωσε ότι επιθυμεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ζητούνται επώδυνες αλλαγές: να καταργηθούν ή να συγχωνευτούν υπηρεσίες, για να επιτευχθεί ο μέγιστος συντονισμός την ώρα της κρίσης. Να αξιολογηθεί το προσωπικό, να γίνει μια γενναία εθελούσια έξοδος των ακατάλληλων, να προσληφθεί με σοβαρά κριτήρια, μακριά από κομματικές παρεμβάσεις, νέο στελεχιακό δυναμικό. Να κινητοποιούνται οι υπηρεσίες. Πότε ήταν η τελευταία φορά που έγινε άσκηση πυρόσβεσης με συντονισμό όλων των «συναρμοδίων»; Πότε κινητοποιήθηκαν οι ιατρικές δομές για αντιμετώπιση δυσχερών θεομηνιών και καταστροφών; Το να μαζεύεις δυνάμεις δεν λέει απαραιτήτως κάτι. Πώς τις συντονίζεις δίχως πρότερη κινητοποίηση; Τι πρέπει να αλλάξει; Οι επικεφαλής να αξιολογούνται κάθε εξάμηνο και να αντικαθίστανται, αν κρίνονται ανεπαρκείς.
Έχουν κόστος οι αλλαγές αυτές. Κι αυτό το κόστος ούτε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προσωπικά, ούτε η κυβέρνηση συλλογικά, ούτε τα πλείστα κόμματα θεσμικά, αλλά ούτε κι εμείς, οι πολίτες θέλουμε, εγκρίνουμε και αποζητούμε. Ό,τι και να λέμε, αν έρθει η ώρα να θιγούν τα συμφέροντά μας, θα πούμε το αντίθετο. Θέλουμε τον γιο και την κόρη στο Δημόσιο είτε έχουν είτε όχι τα προσόντα. Έτσι δεν είναι; Να το παραδεχτούμε. Είναι καιρός να τελειώσουν τα παραμύθια. Η χώρα δεν πρόκειται να αλλάξει, αν δεν πούμε στον εαυτό μας την αλήθεια. Έχει κόστος τεράστιο η αλήθεια.
Δεν θα ρωτήσω, αν θα αναληφθεί. Δεν θα αναληφθεί. Δεν έχω ελπίδα. Κάηκε.
Ο κ. Ανδρέας Σεραφείμ είναι πανεπιστημιακός.
