Και αισίως φτάνουμε στο παράδοξο όπου ένας περιορισμένος αριθμός γύρω στις 5.000 άτομα διαδηλώνουν, εξ ονόματος περί του 10% του πληθυσμού, για κάτι που ούτε οι ίδιοι δεν κατανοούν. Πάμε να δούμε τι συμβαίνει. Ουδόλως πρέπει να ενδιαφέρει αν το ξέσπασμα της πανδημίας κάποιοι το πιστεύουν ή όχι, γιατί απλώς ο παραλογισμός πρέπει να έχει όρια. Σε αυτή την πανδημία διαφάνηκε ότι οι υγειονομικές δομές –παγκοσμίως– δεν επαρκούσαν για να καλύψουν τα συμπτώματα που έχρηζαν νοσοκομειακής κάλυψης, αλλά κυριότερα δεν επαρκούσαν για να καλύψουν τα συμπτώματα που έπρεπε να αντιμετωπιστούν σε μονάδες εντατικής φροντίδας/θεραπείας. Περαιτέρω, διαφάνηκε ότι υπήρχαν πρόσωπα, που είτε λόγω ηλικίας είτε λόγω κάποιας άλλης πάθησης, ήταν ιδιαίτερα ευάλωτα λόγω της μειωμένης άμυνας που μπορούσαν να προβάλουν στην οξεία προσβολή του αναπνευστικού συστήματος. Ακόμα, παρατηρήθηκε ότι ο ιός διατηρούσε αυξημένη μεταδοτικότητα. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων οδήγησε και οδηγεί τα συστήματα υγείας σε κατάρρευση. Με άλλα λόγια, δεν μπορούσαν να επιτελέσουν το καθημερινό τους καθήκον –υπό συνθήκες προ COVID19– και ταυτόχρονα, να παρέχουν φροντίδα και στα θύματα του COVID 19. Δεν υπήρχε χώρος. Κάποιοι πέθαιναν είτε από COVID19 είτε από άλλες προ COVID19 αιτίες, επειδή δεν υπήρχε δυνατότητα (χώρος) να λάβουν τη απαραίτητη φροντίδα.
Η άμυνα σε τούτο παγκοσμίως ήταν απλή –πλένετε τα χέρια σας, φοράτε μάσκα και μη συνωστίζεστε. Όσο απλή βέβαια και αν ήταν έπρεπε να γίνει και καταληπτή. Δυστυχώς, δεν γινόταν εύκολα καταληπτή και επομένως, ελλείψει αυτορρύθμισης, τέθηκαν κατ’ επανάληψη μέτρα με σκοπό κυρίως την ελαχιστοποίηση των αλυσίδων επιμόλυνσης, έτσι που να μπορεί να επανεκκινήσει η κανονικότητα. Αυτή όμως η επιβολή μέτρων ήταν συνυφασμένη και με την αλλοίωση της κοινωνικότητας, την καταστροφή της οικονομίας και αναπόφευκτα δεν μπορούσε να διαρκέσει για πάντα. Σε κάποιο σημείο η ζωή έπρεπε να συνεχίσει. Έπρεπε να μάθουμε να ζούμε με τον ιό μέχρι να βρεθεί μια άλλη λύση.
Ελλείψει άλλων θεσφάτων, η επιστημονική κοινότητα επικεντρώθηκε στην έρευνα και παρασκευή εμβολίων ικανών να προετοιμάσουν τον ανθρώπινο οργανισμό να αντισταθεί στην προσβολή από τον και στη σοβαρή νόσηση και έτσι να απαμβλυνθούν τα συστήματα υγείας παγκοσμίως. Πράγματι, αριθμός εμβολίων έλαβαν εγκρίσεις από τους διεθνείς/περιφερειακούς οργανισμούς υγείας και τέθηκαν σε κυκλοφορία. Τα κράτη διέθεσαν δωρεάν τα εμβόλια αυτά. Η πλειονότητα των πολιτών προέβη οικειοθελώς σε εμβολιασμούς. Όμως οι εμβολιασμοί έχουν αχίλλειο πτέρνα. Πρέπει να καλύψουν αρκετό πληθυσμό για να οδηγήσουν τον ιό σε ατονία. Ο ιός από την άλλη έχει το χαρακτηριστικό να μεταλλάσσεται, ακριβώς γιατί εκ φύσεως προσπαθεί να επιβιώσει. Άγνωστο σε πόσες ή ποιες μελλοντικές μεταλλάξεις θα μπορούν να προσφέρουν κάλυψη τα υφιστάμενα εμβόλια.
Ουδείς μπορεί να εξαναγκάσει διά της βίας οποιονδήποτε πολίτη να εμβολιαστεί. Ο εμβολιασμός αποτελεί αθέμιτη επέμβαση στο ανθρώπινο σώμα αν διενεργείται άνευ της συγκαταθέσεως του λήπτη. Τέτοια άνευ συγκαταθέσεως χορήγηση εμβολίου θα αποτελούσε την επιτομή της καταπάτησης της αυτονομίας του και ως τέτοια είναι απαράδεκτη.
Η επιλογή όμως του καθενός για τη λήψη ή μη εμβολίου δεν μπορεί να καταλήγει σε υποβολή του τρόπου λειτουργίας των υγειονομικών δομών, της κοινωνικής δομής, ή της οικονομίας ενός τόπου. Ιδίως όταν αυτή προέρχεται από την πενιχρή μειοψηφία (δεν περιλαμβάνεται η περίπτωση όπου ο μη εμβολιασμός γίνεται κατόπιν ιατρικής υπόδειξης, που για τους σκοπούς του παρόντος δεν εμπίπτει στην έννοια της επιλογής). Η επιλογή μη εμβολιασμού, όπως και η επιλογή σωρείας άλλων θεμάτων της καθημερινότητας, υγειονομικών περιλαμβανομένων, καταλήγει να έχει επιπτώσεις τις οποίες θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη όταν κάνουμε την επιλογή. Τέτοια επίπτωση μπορεί να είναι η υγειονομική ανεπάρκεια, η κοινωνική αποξένωση, η κοινωνική απαξίωση, η οικονομική εξάρτηση, η επαιτεία.
Και βέβαια, ουδείς σήμερα συζητάει για αυτές τις επιπτώσεις, για τον απλό λόγο ότι ακόμα η κοινωνία αναμένει να ακούσει κάτι αξιόλογο υπέρ του επιχειρήματος μη εμβολιασμού, κάτι που όμως ακόμα δεν ακούγεται. Και ενόσω δεν ακούγεται οι νοσηλείες αυξάνονται και οι μονάδες εντατικής φροντίδας / θεραπείας καταλαμβάνονται, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, από αυτούς που επέλεξαν / χωρίς προβολή εναλλακτικής λύσης τον μη εμβολιασμό. Επέρχεται, επομένως, η αμήχανη στιγμή που θα πρέπει και πάλι να επιβληθούν μέτρα αυτή τη φορά όχι συνεπεία COVID19, αλλά συνεπεία μιας αμιγώς ιδιοτελούς και πρωτίστως αναιτιολόγητης επιλογής της μειοψηφίας.
Εκείνο, συνεπώς, που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι, ενώ ουδείς πρόκειται να επέμβει στο δικαίωμα ενός εκάστου να μην εμβολιαστεί –πρώτος εγώ θα το υπερασπιστώ– την ίδια ώρα οι επιπτώσεις του μη εμβολιασμού δεν μπορεί να επιβάλλεται να είναι συλλογικές. Οι επιπτώσεις του μη εμβολιασμού, όπως έχουν τα πράγματα σήμερα, θα πρέπει να επιμεριστούν στα πρόσωπα που επέλεξαν τον μη εμβολιασμό –όχι ως τιμωρία αλλά ως δίκαιη κατανομή στα βάρη και οφέλη της κοινωνίας.
Ο κ. Χρίστος Ο. Ιωαννίδης είναι δικηγόρος.
