Αλήθεια, έχετε πέσει ποτέ θύμα παραπληροφόρησης; Πρέπει τη σημερινή εποχή να είμαστε πολύ προσεκτικοί με την πληροφόρηση που λαμβάνουμε. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τη μια έχουν βοηθήσει να έχουμε άμεση πληροφόρηση για πραγματικά γεγονότα, αλλά από την άλλη η όποια πληροφόρηση κυκλοφορεί ανεξέλεγκτη.
Έχουν υπάρξει αρκετές προσπάθειες από μεγάλες πλατφόρμες για τον περιορισμό φαινομένων παραπληροφόρησης, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχουν καταφέρει να την απομονώσουν. Ειδικά οι στρατιές «τρολς» που λειτουργούν προς όφελος συγκεκριμένων συμφερόντων κάθε φορά μπορούν να διασπείρουν εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλει ο εργοδότης τους. Γι’ αυτό τον λόγο θα πρέπει να αναπτύξουμε προσωπικούς μηχανισμούς προστασίας από τέτοιου είδους φαινόμενα. Κατ’ αρχήν το πρώτο και πιο εύκολο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να ελέγχουμε προσεκτικά τις πηγές. Ποιος έκανε τη δημοσίευση και από πού άντλησε την πληροφόρηση. Αν δηλαδή είναι αξιόπιστη η πηγή.
Το μεγαλύτερο και πιο κρίσιμο σημάδι είναι αν ένα άρθρο είναι ενυπόγραφο ή ανυπόγραφο. Στην περίπτωση που κάτι είναι ανυπόγραφο, πρέπει να είμαστε διπλά και τριπλά προσεκτικοί.
Επίσης, θα πρέπει επιτέλους όλοι να αναπτύξουμε την κριτική μας σκέψη και να βελτιώσουμε τον ψηφιακό μας εγγραμματισμό. Θα πρέπει δηλαδή να μπορούμε να αναγνωρίζουμε clickbait τίτλους και γλώσσα η οποία είναι συναισθηματικά φορτισμένη και άρα όχι αντικειμενική. Θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να ενθαρρύνουμε τον διάλογο, ακόμα κι αν αρχικά συμφωνούμε με κάτι. Την ίδια ώρα θα πρέπει να εκπαιδευτούμε σε βασικές δεξιότητες ψηφιακής πληροφόρησης για να μπορούμε να καταλαβαίνουμε fake news και deepfakes.
Τέλος, να μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν και εργαλεία επαλήθευσης της πληροφορίας που μπορούμε να χρησιμοποιούμε όπως είναι το factcheck.org, όπου ειδικεύονται στον έλεγχο ψευδών ειδήσεων.
Η κοινωνία μας έχει αλλάξει. Δεν ξέρω αν έχει καλυτερεύσει με την εύκολη πρόσβαση στην πληροφορία, αλλά σίγουρα όσοι μπορούν να ξεχωρίσουν το αληθινό από το ψευδές, είναι αυτοί που μπορούν να πάρουν καλύτερες αποφάσεις στη ζωή τους.
Ο κ. Γιάννης Γεωργούλας είναι σύμβουλος Στρατηγικής και Επιχειρήσεων
