Στην τελευταία Έκθεση Διαβούλευσης κατά το Άρθρο IV σχετικά με την Κύπρο, η οποία δημοσιεύθηκε στις 13 Μαΐου 2025, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) αναγνωρίζει τη θετική πορεία της κυπριακής οικονομίας, υπογραμμίζοντας όμως την επιτακτική ανάγκη βελτίωσης της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος και μείωσης των γραφειοκρατικών εμποδίων που παρακωλύουν τις επενδύσεις και την οικονομική δραστηριότητα.
Το ΔΝΤ επισημαίνει ότι παρότι το ΑΕΠ της Κύπρου κατέγραψε αύξηση της τάξης του 2,5% για το έτος 2024 –επίδοση η οποία αποδίδεται στην ανάπτυξη των τομέων του τουρισμού, των κατασκευών και των επαγγελματικών υπηρεσιών– η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της ανάπτυξης εξαρτάται από την έγκαιρη εφαρμογή θεσμικών μεταρρυθμίσεων. Προεξέχουσας σημασίας με βάση αυτή την έκθεση, είναι η μεταρρύθμιση του συστήματος πολιτικής δικαιοσύνης, το οποίο χαρακτηρίζεται ως βραδύ και πολύπλοκο, γεγονός που μειώνει την ελκυστικότητα της Κύπρου ως επενδυτικού και επιχειρηματικού προορισμού.
Οι καθυστερήσεις σε διαδικασίες αστικών υποθέσεων, η περιορισμένη ψηφιοποίηση των δικαστικών λειτουργιών και η αναποτελεσματική διαχείριση υποθέσεων οδηγούν σε συσσώρευση εκκρεμουσών υποθέσεων και σε μείωση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους δικαστικούς θεσμούς. Το ΔΝΤ καλεί τις κυπριακές αρχές να συνεχίσουν τις προσπάθειες για αναβάθμιση της λειτουργίας της δικαιοσύνης, μεταξύ άλλων μέσω της βελτίωσης των διοικητικών πρακτικών, της ευρύτερης χρήσης της τεχνολογίας και της ενίσχυσης των θεσμικών και λειτουργικών ικανοτήτων του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης εν γένει. Παράλληλα, το ΔΝΤ αναδεικνύει τη γραφειοκρατική αναποτελεσματικότητα ως βασικό εμπόδιο στην επιχειρηματική δραστηριότητα και ανάπτυξη. Οι χρονοβόρες διαδικασίες αδειοδότησης, οι πολύπλοκες ρυθμίσεις και η αποσπασματική παροχή δημόσιων υπηρεσιών εντοπίζονται ως τομείς που χρήζουν απλοποίησης. Το Ταμείο συνιστά την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της δημόσιας διοίκησης και τη βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών, ώστε να καταστούν οι ρυθμιστικές διαδικασίες περισσότερο διαφανείς και προβλέψιμες.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές θεωρούνται καίριας σημασίας όχι μόνο για την ενίσχυση των επενδύσεων, αλλά και για την αύξηση της παραγωγικότητας και τη στήριξη μιας χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η βελτίωση του δικαστικού συστήματος και η μείωση των διοικητικών βαρών είναι κρίσιμες προϋποθέσεις για την πλήρη αξιοποίηση του αναπτυξιακού δυναμικού της κυπριακής οικονομίας, την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών και τη διασφάλιση μιας ανθεκτικής και ευρείας βάσης οικονομικής ανάπτυξης.
Παρότι η Έκθεση αναγνωρίζει τη δημοσιονομική πειθαρχία, την ανθεκτικότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα και τη μείωση του πληθωρισμού, προειδοποιεί ότι, εάν δεν αντιμετωπιστούν οι βαθιά ριζωμένες θεσμικές αδυναμίες, η χώρα ενδέχεται να δυσκολευτεί να διατηρήσει τη σημερινή αναπτυξιακή της πορεία, ιδίως υπό τις παρούσες διεθνείς και περιφερειακές προκλήσεις.
*Ο δρ Νικόλας Κυριακίδης είναι επίκουρος καθηγητής, διευθυντής Μονάδας Δικονομικού Δικαίου, Πανεπιστημίου Λευκωσίας, πρόεδρος Επιτροπής Μεταρρύθμισης Παγκυπρίου Δικηγορικού Συλλόγου.
