Του Απόστολου Κουρουπάκη
Έργα πολιτισμού πολλά δεν γίνονται, λόγος πολιτιστικός και πνευματικός σπάνια ακούγεται,. Αντιπαραθέσεις πολιτιστικές έχουμε, διαξιφισμούς και ανταλλαγή βελών, ενίοτε και εξ οικείων, επίσης έχουμε. Ωστόσο πολιτιστική παραγωγή έχουμε, και μάλιστα μπόλικη, για κάθε γούστο. Και μουσικά πράγματα γίνονται, και θεατρικές παραστάσεις ανεβαίνουν και βιβλία γράφονται και παρουσιάζονται πολύ συχνά, εικαστικές εκθέσεις, άλλες μεγάλες και άλλες μικρότερες γίνονται. Και αυτό που με παραξενεύει είναι ένα πράγμα, ενώ στη δημόσια σφαίρα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης παράπονα πολλά, πως το κράτος και η πολιτεία δεν στέκεται αρωγός στους ανθρώπους του πολιτισμού, χρήματα δεν υπάρχουν – τα ίδια και πιο έντονα και σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις – στη δημόσια σφαίρα του Τύπου ή των συνεντεύξεων Τύπου των Οργανισμών τίποτε δεν λέγεται και τίποτε δεν στηλιτεύεται. Εκτός και αν είναι κάποιες ανώνυμες ομάδες που δρουν ακαριαία και λίγο μετά όλα επιστρέφουν στην κανονικότητα του πριν μέχρι να σκάσει ξανά ένα σκάνδαλο, να γίνει ένα σούσουρο και να βρεθεί πρόσφορο έδαφος για μάχες.
Δυστυχώς, πολλά που ακούγονται στα πολιτιστικά πηγαδάκια, μεταξύ τυριού και αχλαδιού, και είναι σοβαρά, δεν μπορούν να αποδειχθούν, άρα δρακιάζει εκείνη η μερίδα των ανθρώπων που θεωρούν αμπελοχώραφό τους κάποιον τομέα και ουαί και αλίμονο αν τολμήσει κανείς να εισέλθει. Και έτσι πορευόμαστε, άνθρωποι του πολιτισμού, που υποτίθεται πως έχουμε αναπτύξει αισθητική, είμαστε ρομαντικοί, έχουμε ευαισθησίες και θέλουμε να ανοίξουμε παράθυρα στον κόσμο, για όσους είναι στα υπόγεια κυρίως.
Σύντομα όμως καταλαβαίνουμε πως οι φράσεις «γύρευε τη δουλειά σου», «λείψε από το ψυχικό να μη σε βρει το κρίμα», «απόν φορτώνει πόσσω σου, τάνα του να φορτώσει» και άλλες συναφείς είναι πιο ισχυρές και έτσι καθόμαστε όλοι ήσυχοι, και αυτοί που έχουν θράσος χιλίων καρδιναλίων αλωνίζουν και ούτε λόγος για αλεστικά. Και είναι κρίμα, γιατί όπως είπα και πιο πάνω, από πολιτιστική παραγωγή δεν χωλαίνουμε, είμαστε καλά και μη σας πω και παραπάνω απ’ όσο αντέχει ο τόπος.
Μπορεί να ακούγονται μηδενιστικά όλα τα παραπάνω και υπερβολικά, αλλά δεν είναι. Σας το βεβαιώνω. Βέβαια, δεν ακυρώνω όσα καλά γίνονται από ανθρώπους με ήθος και πνευματικό ανάστημα, και γνωρίζω τέτοιους. Στηλιτεύω το πώς ψιθυριστά όλα βαίνουν κακώς και δημοσίως είμαστε όλοι μια χαρούμενη ατμόσφαιρα. Στηλιτεύω το γεγονός ότι περιμένουμε λύσεις για όλα από έναν από μηχανής θεό, από μία θεϊκή παρέμβαση, από κάποιον τρίτο να μας πει πώς θα λύσουμε τα προβλήματά μας και θα του αναθέσουμε τον ρόλο του «ανθρώπου» που θα καθαρίσει τον κόπρο του Αυγεία, ενόσω εμείς σκιαμαχούμε και συζητάμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα πηγαδάκια έξω από ένα θέατρο, μία γκαλερί, σε ένα φεστιβάλ. Βέβαια, υπάρχουν και εκείνες οι φωνές που φωνάζουν και που εν καιρώ θα υποστούν τις συνέπειες των λόγων τους –άλλοι το παθαίνουν και προκαταβολικά. Είναι όμως φωνές μεμονωμένες, και τα λόγια τους εκλαμβάνονται ως λόγια του αέρα και ως λόγια πίκρας ή χαρακτηρίζονται ως γραφικοί τύποι.
Και στο τέλος τι μένει στο πολιτιστικό τοπίο; Τίποτε δεν μένει… απλώς περιμένουμε πότε θα ξεσπάσει κανένα σκάνδαλο, πότε κάποιο μέλος της Επιτροπής Παιδείας θα ρίξει καμία αδειανή για να πιάσει γεμάτη, και για λίγο θα πέσουμε στα χαρακώματα. Μετά θα ξαποστάσουμε και ξανά προς τη δόξα θα τραβήξουμε. Ποιος θυμάται το βιβλιαρίδιο της Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής και τον σάλο που ξέσπασε, ποιος θυμάται το Καθεστώς του Καλλιτέχνη και πού βρίσκεται το ζήτημα, ποιος θυμάται τη ΣΠΕΛ που ποτέ δεν έγινε αυτό που έπρεπε, και ποιος ενδιαφέρεται για το Αναγνωστήριο της Φανερωμένης και το πού πήγαν τα σπάνια βιβλία που υπήρχαν; Αμ, την Κυπριακή Βιβλιοθήκη και πότε θα μετακομίσει και πού και πότε; Τι γίνεται με το Πολιτιστικό Χωριό Λέμπας, ποιος ενδιαφέρεται για τα διατηρητέα που πέφτουν, και άλλα πολλά.
Ναι, το αναγνωρίζω, τα βλέπω όλα μαύρα, και ουδέν καλό βρίσκω, συγχωρήστε με, αλλά δεν μπορώ να τα δω αλλιώς, δεν είναι όλα μια καλή φωτογραφία, όπου όλοι είμαστε με χαμόγελα φαρδιά.
kouroupakisa@kathimerini.com.cy
