Η απόφαση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας να μην πραγματοποιήσει συνάντηση με τον αρχηγό του ΕΛΑΜ κατά την πρόσφατη επίσημη επίσκεψή του στην Κύπρο, εμπεριέχει ισχυρό συμβολισμό, εκπέμπει σαφή μηνύματα και έχει ουσιαστική σημασία. Ο κύριος Κωνσταντίνος Τασούλας ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, δυνάμει του άρθρου 36 του Συντάγματος της Ελλάδος, εκπροσωπεί διεθνώς το ελληνικό κράτος. Οι δηλώσεις, οι επιλογές και οι πράξεις του, ειδικότερα όταν αυτές γίνονται στο πλαίσιο επίσημων επισκέψεων σε άλλα κράτη, φέρουν ειδικό πολιτικό βάρος εφόσον ο φορέας τους διαθέτει τεράστιο θεσμικό κύρος και εκτόπισμα. Όταν αυτές μάλιστα γίνονται κατά την πρώτη του επίσημη επίσκεψη ως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας στην Κύπρο, έχουν αυξημένη και ιδιαίτερη εθνική σημασία. Τι μπορεί να οδήγησε τον αρχηγό του ελληνικού κράτους σε αυτή την απόφαση;
Οι αναφορές και καταβολές της ηγεσίας του ΕΛΑΜ ως παράρτημα της Χρυσής Αυγής στην Κύπρο είναι καλά τεκμηριωμένες. Επί τούτου υπάρχουν δημόσιες δηλώσεις και παραδοχές, ενώ στο διαδίκτυο είναι αναρτημένο οπτικοακουστικό υλικό από δραστηριότητες της Χρυσής Αυγής όπου φαίνεται να συμμετέχει ενεργά η ηγεσία του ΕΛΑΜ. Επειδή στην Κύπρο κατά καιρούς ξεχνάμε πολύ εύκολα, η Χρυσή Αυγή, με αρχηγό τον –κατά δικές του αναφορές– φασίστα, ναζί και ρατσιστή, Νίκο Μιχαλολιάκο, εξέλεξε βουλευτές στις εκλογές του 2012 και στη συνέχεια, με αφετηρία τη δολοφονία Π. Φύσσα το 2013, οδηγήθηκαν σε δίκη, μεταξύ άλλων για διεύθυνση ή ένταξη σε εγκληματική οργάνωση με βάση το άρθρο 187 του ελληνικού Ποινικού Κώδικα. Το Φθινόπωρο του 2020 το Τριμελές Εφετείο Αθηνών ανακοίνωσε την επιβολή ποινών στον Νίκο Μιχαλολιάκο, σε βουλευτές και σε στελέχη της Χρυσής Αυγής, με αυτές να κυμαίνονται από 5 έως 13 χρόνια κάθειρξης. Όλοι οδηγήθηκαν στις φυλακές.
Στην Ελλάδα φαίνεται ότι ο πολιτικός κόσμος, οι κρατικοί αξιωματούχοι και αρμόδιες διωκτικές και δικαστικές αρχές αξιολογούν ως πολύ σοβαρά αυτά τα ζητήματα. Κατανοούν όχι μόνο την αδήριτη ανάγκη το κράτος να διασφαλίζει την εσωτερική ασφάλεια, αλλά και τις αρνητικές επιδράσεις που έχουν αυτά τα φαινόμενα στη διεθνή θέση της χώρας σε σχέση με τη δημοκρατική λειτουργία, τη διαφύλαξη του κράτους δικαίου και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Φαίνεται λοιπόν πως, στις δομές του ελληνικού κράτους, η αποσύνδεση του ΕΛΑΜ από τη Χρυσή Αυγή δεν είναι αποδεκτή και αυτό ακριβώς ήταν το ισχυρό μήνυμα του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ίσως οι αρχές στην Ελλάδα να γνωρίζουν επί τούτου περισσότερα, εκείνα δηλαδή που οι εν Κύπρο αρμόδιες αρχές να μην ήθελαν να γνωρίζουν.
Σημειώνεται επίσης ότι οι ισχυροί και ακλόνητοι δεσμοί μεταξύ της Ελλάδος και της Κύπρου, μας επιτρέπουν με βεβαιότητα να θεωρούμε ότι τόσο ο ίδιος ο Πρόεδρος Τασούλας όσο και τα έμπειρα και ικανά στελέχη του Διπλωματικού Γραφείου της Προεδρίας της Ελλάδος να γνώριζαν για την επίδραση που θα είχε η απόφαση Τασούλα στις δημόσιες συζητήσεις στην Κύπρο. Στην Ελλάδα, διαχρονικά, οι διπλωματικές υπηρεσίες και οι θεσμικοί εκπρόσωποι του κράτους, γνωρίζουν πολύ καλά πώς λειτουργεί η κυπριακή πολιτική ζωή και ποιοι είναι οι κατά περιόδους πολιτικοί δρώντες. Ως εκ τούτου, είναι λογικό να θεωρήσουμε ότι το ελληνικό κράτος με τον πλέον επίσημο τρόπο και διά του ύπατου θεσμικού αξιωματούχου, έστειλε ένα ευδιάκριτο και σαφές μήνυμα. Ένα μήνυμα που απευθύνεται στην κυπριακή κοινωνία και αναπόδραστα δεν μπορεί να αγνοηθεί από την κυβέρνηση και τον ίδιο τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Άλλωστε η επίσκεψη Τασούλα, ως είθισται, πραγματοποιήθηκε μετά από πρόσκληση του Κύπριου ομολόγου του. Φαίνεται ότι στην Ελλάδα, δεν διαφεύγει της προσοχής η κλιμακούμενη συνεργασία μεταξύ της κυπριακής κυβέρνησης και του ΕΛΑΜ. Οι δημόσιες τοποθετήσεις στήριξης του ΕΛΑΜ από ανθρώπους που τοποθετούνται στο κυβερνητικό στρατόπεδο, η παρουσία πολιτικών στελεχών που στηρίζουν τον Πρόεδρο σε συγκεντρώσεις και συναντήσεις του ΕΛΑΜ, ακόμα και η συμμετοχή τους σε ψηφοδέλτια αυτού του κόμματος, φαίνεται ότι δημιούργησαν συγκεκριμένους και έντονους προβληματισμούς στην Αθήνα. Ίσως ακόμα να έχει σημειωθεί και η συστηματική παρουσία στα κυπριακά ΜΜΕ και στα ΜΚΔ ανθρώπων που αφενός καθυβρίζουν τους κορυφαίους αξιωματούχους της Ελληνικής Δημοκρατίας διασπείροντας υπονοούμενα για τη βούλησή τους να υπερασπίζονται τα εθνικά συμφέροντα και αφετέρου υποστηρίζουν τον Κύπριο Πρόεδρο και το ΕΛΑΜ.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα, η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ελλάδα θα διαχειριστούν από κοινού μια σειρά κρίσιμων διεθνών ζητημάτων που άπτονται κρίσιμων εθνικών μας συμφερόντων, μεταξύ των οποίων είναι το Κυπριακό, η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας. Απαιτείται πλήρης και ειλικρινής συνεργασία σε θεσμικό αλλά και γενικότερα πολιτικό επίπεδο μεταξύ των δυο κρατών, των κυβερνήσεων αλλά και του πολιτικού κόσμου των δυο χωρών. Ειδικότερα για τις κυβερνήσεις, απαιτείται η διαμόρφωση κοινών πολιτικών προσεγγίσεων και επιδιώξεων, όχι ως παράπλευρη και δευτερεύουσα αλλά ως πρώτης προτεραιότητας και συνειδητή στρατηγική επιλογή. Η Κύπρος δεν έχει την πολυτέλεια της υπερίσχυσης εσωτερικών μικροπολιτικών ή ψηφοθηρικών τακτικισμών εις βάρος της συμπόρευσης με την Ελλάδα. Η Ελλάδα έστειλε το μήνυμα, ελπίζουμε να το έλαβε η Κύπρος.
Ο κ. Γιάννος Αφροδίσης είναι μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου ΔΗΣΥ.