ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Περί αποχής και άλλων «Ως Δαμέ» δαιμονίων

Η νεωτερικότητα έφερε μαζί της αλλαγές στα συστήματα κοινωνικής οργάνωσης, με πρώτο και καλύτερο το δικαίωμα στην επιλογή των ατόμων που διαχειρίζονται το κράτος, μέσα από εκλογές. Στα παλιότερα χρόνια το δικαίωμα αυτό ήταν σημαντικό, καθώς κατακτήθηκε με κόπο και γι' αυτό όλοι οι πολίτες που μπορούσαν το ασκούσαν (κάποτε είχαν δικαίωμα μόνο οι άντρες με περιουσία). Πλέον όμως η αποχή είναι ένα σημαντικό κοινωνικό φαινόμενο της εποχής μας. Οι πολιτικοί, κυρίως, θεωρούν ότι το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε αποπολιτικοποίηση και ανευθυνότητα της νέας γενιάς, χωρίς να μελετούν τους πραγματικούς κοινωνικούς λόγους πίσω από αυτό.

Για να γίνει καλύτερα κατανοητό το φαινόμενο της αποχής, χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα του 9ου γύρου της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Έρευνας, που αφορούν άτομα που κατοικούν στην Κύπρο και έχουν δικαίωμα να ψηφίζουν. Από τους ερωτηθέντες, το 25% δεν άσκησε το εκλογικό του δικαίωμα στις πιο πρόσφατες εκλογές. Στην ερώτηση για το πόσο ικανοποιημένοι/ες είναι από το τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η δημοκρατία, τα πλείστα άτομα που απείχαν στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές (132/177=75 %) δεν είναι ικανοποιημένοι/ες μέχρι και πλήρως απογοητευμένοι/ες, σε αντίθεση με τα άτομα τα οποία άσκησαν το εκλογικό τους καθήκον που κατανέμονται κανονικά σε όλο το εύρος του φάσματος επιλογών.

Η μεγάλη απογοήτευση που οδηγεί κάποιους ανθρώπους να μην ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα έχει λόγους κοινωνικούς, που συνδέονται όχι μόνο από την συγκεκριμένη πολιτική σκηνή στην Κύπρο, τα σκάνδαλα των πολιτικών που ξεσπούν συχνά-πυκνά, μια αδιάλειπτη πορεία προς διχοτόμηση, τον παραλογισμό της διγλωσσίας, τις ρατσιστικές πολιτικές αλλά και τον τρόπο που δομούνται και λειτουργούν τα πολιτικά κόμματα στην Κύπρο, με βάση πατριαρχικές και ιεραρχικές δομές, αντίστοιχες παλιότερων κοινωνιών. Τα κόμματα χαρακτηρίζονται ως ανδροκρατούμενα, όπως αντίστοιχα και όλα τα πολιτειακά αξιώματα στην Κύπρο, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας των πολιτικών που έβαζαν υποψηφιότητα στις Βουλευτικές του 2016, ήταν τα 48 (!) χρόνια.

Δεν προκαλεί ως εκ τούτου καμία έκπληξη η συσχέτιση της κατανομής των ηλικιών μεταξύ των ατόμων της αποχής και των ψηφοφόρων. Ο μέσος όρος ηλικίας στην αποχή είναι τα 49 χρόνια, σε αντίθεση με τον μέσο όρο ηλικίας των ατόμων που ψήφισαν που είναι τα 60 χρόνια. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό της αποχής, εκτός από την απογοήτευση ως προς τον τρόπο λειτουργίας της δημοκρατίας είναι και η μη ηλικιακή συσχέτιση (χάσμα γενεών) των νεαρότερων ψηφοφόρων με τη «γερουσία», η οποία ανεβαίνει στα έδρανα. Επιπλέον, λόγων των έμφυλων χαρακτηριστικών αυτής της γερουσίας, η οποία αποτελείται κατά μεγάλη πλειοψηφία από άντρες (cis-straight), το ποσοστό των γυναικών που αποφασίζουν να απέχουν από τις εκλογές είναι μεγαλύτερο από αυτό των αντρών.

Κάποια άλλα χαρακτηριστικά της αποχής που μπορούν να μας βοηθήσουν με την ανάλυση είναι το μεγάλο ποσοστό εκ των της αποχής που δηλώνουν άθεοι (52%) σε αντίθεση με το πολύ χαμηλότερο (24%) αυτών που ψηφίζουν, ενώ διαφορά φαίνεται να υπάρχει και στον μισθό, με τα άτομα που απέχουν να έχουν χαμηλότερα εισοδήμα, με μέσο όρο 1400 €/m, σε αντιπαραβολή με τα 1700 €/m στην περίπτωση των ψηφοφόρων. Τέλος, αν και ο μέσος όρος των χρόνων σπουδών των δύο πληθυσμών είναι ταυτόσημος, μεγάλη διαφορά φαίνεται στο εύρος, καθώς το χαμηλότερο 25% στους απέχοντες έχει μέγιστο τα 10 χρόνια, ενώ σε αυτούς που ψηφίζουν μόνο 5 χρόνια εκπαίδευσης-σχετικό και με την μείωση των χρόνων εκπαίδευσης με αύξηση της ηλικίας του πληθυσμού.

Τα πιο πάνω χαρακτηριστικά της αποχής, δείχνουν τον πολιτικό χαρακτήρα της. Η αποχή δεν είναι, όπως θέλουν να ελπίζουν οι πολιτικοί και τα κόμματα, απλώς μια νεολαία που βαριέται να βγεί από το κρεβάτι την ημέρα των εκλογών. H αποχή έχει συγκεκριμένα έμφυλα, ηλικιακά, ταξικά και θρησκευτικά χαρακτηριστικά, τα οποία συνήθως δεν βρίσκουν χώρο να εκφραστούν στη δημόσια σφαίρα, καθώς η αποχή δεν έχει βήμα και λόγο. Η αποχή όμως, όπως φαίνεται προσφάτως, αρχίζει μέσα από κινήματα να αποκτά τον λόγο που της έχουν αφαιρέσει οι πολιτικοί, συμμετέχοντας στην Κύπρο στις μεγάλες κινητοποιήσεις του «Ως Δαμέ». Με τις επόμενες εκλογές προ των πυλών, η ιστορία θα δείξει πώς θα συμπορευτούν αυτές οι δύο δυνάμεις, οι δυνάμεις του παλιού μέσα στη Βουλή και οι δυνάμεις του νέου, μέσα στους δρόμους.

 Η δρ Άντρη Γεωργίου είναι ειδικός επιστήμονας Διδασκαλίας και Έρευνας, Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Προσωπικότητες στην ''Κ'': Τελευταία Ενημέρωση

X