Της Μαρίνας Οικονομίδου
Το 1988 στη Γαλλία, την περίοδο της λεγόμενης συγκατοίκησης Δεξιάς και Αριστεράς, υποψήφιοι για την προεδρία ήταν ο τότε Πρόεδρος Φρανσουά Μιτεράν και πρωθυπουργός Ζακ Σιράκ. Στο προεκλογικό ντιμπέιτ, ο Μιτεράν θέλοντας να υποβαθμίσει και εν πολλοίς να εκνευρίσει τον αντίπαλό του, τον προσφωνούσε ως «κύριο πρωθυπουργό» και επικεντρώθηκε στο να κριτικάρει τον Ζακ Σιράκ για την πρωθυπουργία του με τον αέρα του πολιτικού προϊστάμενου.
«Απόψε δεν είστε Πρόεδρος και δεν είμαι πρωθυπουργός. Είμαστε δύο ισότιμοι υποψήφιοι. Θα μου επιτρέψετε, λοιπόν, να σας προσφωνώ κ. Μιτεράν και να με προσφωνείτε και εσείς με το όνομά μου» του είπε σε κάποια στιγμή ο Σιράκ, με τον Μιτεράν να του απαντά με τη γνωστή ηρεμία που τον διακατείχε, «έχετε δίκιο κ. πρωθυπουργέ», εκνευρίζοντας ακόμη περισσότερο τον πολιτικό του αντίπαλο.
Γλαφυρή στιγμή, αλλά ενδεικτική της πολιτικής οξυδέρκειας των τότε πολιτικών πρωταγωνιστών. Οι σημερινές εκλογές στη Γαλλία δεν θυμίζουν σε τίποτα παλαιότερες, τόσο στην ποιότητα των πολιτικών αντιπάλων όσο και στις θέσεις. Κάτι παρόμοιο έγινε στο πρώτο ντιμπέιτ που πραγματοποιήθηκε. Κράτησε πολλή ώρα, κούρασε και σίγουρα δεν θα καταγραφεί στην ιστορία για τις ατάκες του ή για την πολιτική δεινότητα των υποψηφίων.
Το διακύβευμα, ωστόσο, αυτή τη φορά σε σχέση με άλλες προεδρικές εκλογές είναι πολύ μεγαλύτερο. Το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών, θα κρίνει εν πολλοίς και την τάση που διαμορφώνεται στην Ευρώπη. Αν δηλαδή μία-μία οι παραδοσιακά δημοκρατικές ευρωπαϊκές χώρες υποχωρούν στον άκρατο λαϊκισμό της ακροδεξιάς.
Στην πρώτη τηλεμαχία, φάνηκε βέβαια πως ο ανεξάρτητος υποψήφιος Εμανουέλ Μακρόν κερδίζει όλο και περισσότερο τις εντυπώσεις, καθώς στέφθηκε ο νικητής της βραδιάς. Ο Μακρόν κατά τη διάρκεια του ντιμπέιτ επεσήμανε πως θα προσπαθήσει να αλλάξει νοοτροπίες διχασμού και να συμφιλιώσει ιδέες.
Χαρακτηριστικότερη στιγμή της τοποθέτησής του και η παρέμβαση ότι το μπουργκίνι είναι ζήτημα δημόσιας τάξης και όχι πρόκληση στην κοσμική παράδοση της Γαλλίας, όπως άλλωστε υποστηρίζει η Λεπέν. Ο Μακρόν φάνηκε ιδιαίτερα καλός στην επίθεση εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων παρά στο να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Δεν κατάφερε, δηλαδή, να απαντήσει στις κατηγορίες του σοσιαλιστή υποψηφίου Αμόν για το πού βρήκε τα χρήματα για την προεκλογική του, αλλά ήταν ιδιαίτερα καλός στις επιθέσεις.
Βάσει αυτού, ο Μακρόν θεωρείται το στοίχημα για την επικράτηση της μετριοπάθειας και την ελπίδα ότι οι Γάλλοι δεν θα ξεχάσουν την ιστορία τους, οδεύοντας σε ακραίες και λαϊκίστικες επιλογές. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποια σημεία τα οποία μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την υποψηφιότητά του.
Ο ίδιος, αν και παραιτήθηκε από το κυβερνητικό σχήμα λόγω διαφωνιών με τον Ολάντ, φαίνεται πως καθημερινά κερδίζει συμμάχους από το κυβερνητικό στρατόπεδο. Κάποιοι το κρίνουν θετικά, υπάρχουν όμως και πολλοί που εκτιμούν ότι η συμπόρευση του Μακρόν με το κατεστημένο του Ολάντ, ενδεχομένως να τον βλάψει, καθώς θα δώσει την εντύπωση πως συνεχίζει στον δρόμο που χάραξε ο νυν Γάλλος Πρόεδρος.
Η προσπάθειά του να αποτινάξει το δίλημμα Δεξιάς ή Αριστεράς, με στόχο να φέρει κοντά τόσο τους κεντροδεξιούς όσο και τους κεντροαριστερούς, ενδεχομένως να λειτουργήσει εναντίον του ιδιαίτερα στην οικονομία. Ο ίδιος θα πρέπει να αποφασίσει αν θα προχωρήσει με μεταρρυθμίσεις που ενδεχομένως θα απογοητεύσουν το αριστερό ακροατήριο ή αν θα παραμείνει συντηρητικός, απομακρύνοντας ένα πιο φιλελεύθερο οικονομικά ακροατήριο.
Συν τοις άλλοις, σημαντικό ρόλο θα παίξει και το πολιτικό βάρος. Στη Γαλλία ανέκαθεν δινόταν σημασία στην ηγετική φυσιογνωμία του υποψηφίου. Ο ίδιος, σε μία περίοδο τρομοκρατικών επιθέσεων και διεθνών προκλήσεων θα κληθεί να πείσει κατά πόσο μπορεί να αντεπεξέλθει σε θέματα εθνικής ασφαλείας και σε θέματα διπλωματικών κρίσεων, δεδομένου του νεαρού της ηλικίας του.
Μέχρι τώρα, δεν έχει πείσει πως μπορεί να αντεπεξέλθει λόγω της απειρίας του. Την ίδια στιγμή ωστόσο το νεαρό της ηλικίας του είναι και αυτό που κερδίζει μέρα με τη μέρα περισσότερους ψηφοφόρους. Από τον ίδιο εξαρτάται, να αξιοποιήσει θετικά το νεαρό της ηλικίας του. Το διακύβευμα με τον Μακρόν είναι μεγάλο. Όχι μόνο για το μέλλον της Γαλλίας, αλλά και για το μέλλον της ίδιας της Ευρώπης.
