Του Παύλου Ξανθούλη
Το τελευταίο κρούσμα πολιτικής υποτίμησης της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καταγράφηκε πριν από μερικές μέρες και καταδεικνύει πλέον πέραν πάσης αμφιβολίας ότι το Βερολίνο και η χειραγωγούμενη από τη Γερμανία Ε.Ε. δεν υπολογίζουν καθόλου τη Λευκωσία…για να το πούμε όσο πιο κομψά μπορούμε. Οι τελευταίες δύο αποφάσεις που έλαβε η Ε.Ε. δεν αφήνουν επίσης καμιά αμφιβολία ότι Βερολίνο και Βρυξέλλες θα υλοποιούν πολιτική δύο μέτρων και δύο σταθμών, εξαντλώντας από τη μία την αυστηρότητά τους και λειτουργώντας από την άλλη με προκλητική ελαστικότητα, όπου και όποτε θέλουν. Σε τελική ανάλυση, η Κύπρος καταγράφει σημαντικές απώλειες στο πεδίο της Ε.Ε. και δείχνει απελπιστικά μόνη, χωρίς ουσιαστικές συμμαχίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναστροφή της εις βάρος της κατάστασης.
Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. αποφάσισαν να επιβάλουν κυρώσεις εναντίον οκτώ ακόμη προσώπων που κατηγορούνται ότι λειτούργησαν υποστηρικτικά στην προσάρτηση της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας στη Ρωσία το 2014 (καταστέλλοντας αντιπάλους της Ρωσίας). Η απόφαση αυτή είναι βεβαίως προς την ορθή κατεύθυνση και στηρίχθηκε ομόφωνα από τα κράτη-μέλη, περιλαμβανομένης και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Την ίδια ώρα, όμως, οι εταίροι της Κυπριακής Δημοκρατίας (που όπως προαναφέραμε στήριξε τις κυρώσεις στο ζήτημα της Ουκρανίας), αρνούνται να επιβάλουν ανάλογες κυρώσεις για τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην κυπριακή ΑΟΖ. Στην περίπτωση δηλαδή της Ρωσίας, η Ε.Ε.είναι σκληρή και δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί της, ενώ στην περίπτωση της Τουρκίας όχι μόνον σφυρίζει αδιάφορα, ψήνοντας το ψάρι στα χείλη της Λευκωσίας, αλλά ζητάει και την προώθηση «θετικής ατζέντας» δώρων προς το καθεστώς Ερντογάν. Με άλλα λόγια, η Κύπρος είναι «ριγμένη» από την πολιτική που ακολουθεί η Ε.Ε. και κάποιος επιτέλους θα πρέπει να το εξηγήσει στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες και να διεκδικήσει τη διασφάλιση των ζωτικών συμφερόντων του κυπριακού κράτους. Το παζλ της όλης εικόνας συμπληρώνεται από την απόφαση της απερχόμενης καγκελαρίου της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ, να επισκεφθεί την Τουρκία και να συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο για να συζητήσουν την επικείμενη νέα συμφωνία για το προσφυγικό/μεταναστευτικό, «με το αζημίωτο» για την Άγκυρα (η επίσκεψη Μέρκελ, σύμφωνα με το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε, επρόκειτο να αρχίσει χθες). Το εύρος της ζημιάς, από τη διαφαινόμενη νέα γερμανοτουρκική «συνεννόηση», θα το μάθουν τα κράτη της «πρώτης γραμμής» της Ε.Ε., περιλαμβανομένης και της Κύπρου, αφού το υποστούν, όπως ακριβώς έγινε και με την πρώτη συμφωνία του 2016.
Στο προσφυγικό/μεταναστευτικό, η Κομισιόν αποφάσισε να αναστείλει την ελευθέρωση ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων για τους αξιωματούχους του καθεστώτος της Λευκορωσίας, καθώς διαπιστώθηκε ότι εργαλειοποιούν ανθρώπους, τους οποίους έβαλαν στα αεροπλάνα και τους μετέφεραν στα ευρωπαϊκά σύνορα. Κι αυτή η απόφαση είναι η ενδεδειγμένη, καθώς πέραν του απάνθρωπου χαρακτήρα της εργαλειοποίησης ψυχών, η κίνηση του καθεστώτος του Μινσκ προκαλεί ροές μεταναστών και σοβαρά προβλήματα σε τρία κράτη-μέλη, στη Λιθουανία, τη Λετονία και την Πολωνία. Ωστόσο, τα κύματα παράτυπων μεταναστών που αποδεδειγμένα διοχετεύει η Τουρκία στην Κύπρο και καταγράφονται σε εκθέσεις της ίδιας της Κομισιόν, δεν αντιμετωπίζονται με αυστηρότητα. Αντίθετα, η ελαστικότητα είναι πρωτοφανής, καθώς η Κομισιόν συνεχίζει με την Τουρκία τις συζητήσεις για ελευθέρωση των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων ως να μην τρέχει τίποτα. Την ίδια διαδικασία, την οποία στην περίπτωση της Λευκορωσίας αποφάσισε να παγώσει…
Τα δύο αυτά πρόσφατα παραδείγματα της στάσης που τηρεί η Ε.Ε., υιοθετώντας δύο μέτρα και δύο σταθμά, προκαλούν ένα είδος συμπάθειας προς τη Λευκωσία. Όμως σε καμιά περίπτωση δεν την αποενοχοποιούν. Άλλωστε, η υπόληψη και ο τρόπος που κάποιος μας «εισπράττει» δεν σχετίζονται μόνο με τα συμφέροντά του αλλά και με τη δική μας πολιτική συμπεριφορά. Και η πολιτική συμπεριφορά της Λευκωσίας δεν φαίνεται ικανή να εξασφαλίσει τον απαραίτητο σεβασμό, ώστε να είναι σε θέση να διεκδικήσει κάτι καλύτερο από την άρνηση των εταίρων της. Όλα βεβαίως ξεκινούν από τη χάραξη μιας εθνικής στρατηγικής, η οποία έχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια παραχωρήσει τη θέση της σε ένα αλλοπρόσαλλο μείγμα τοποθετήσεων και ξεσπασμάτων, που εκ της εικόνας που αντανακλούν αλλά και εκ του αποτελέσματος, δείχνουν να μην αποδίδουν.
