Ο κ. Γκουτιέρες «γεμίζει την καρέκλα»;

Πότε ο επικεφαλής ενός διεθνούς οργανισμού «γεμίζει την καρέκλα»; Αν κάποιος επιλέξει τις πιο «δημοφιλείς απαντήσεις» που προέρχονται από την κοινή γνώμη, πιθανότατα τα κριτήρια να είναι η αμερόληπτη εκτέλεση καθηκόντων, η υπεράσπιση των όρων εντολής και η ειλικρινής διασφάλιση του κοινού καλού. Εάν όμως οι δημοφιλέστερες απαντήσεις προέρχονται από αυτούς που έχουν στηρίξει την εκλογή του επικεφαλής ενός διεθνούς οργανισμού, τότε πρέπει να θεωρείται βέβαιο, ότι τα κριτήρια «γεμίσματος της καρέκλας» διαφέρουν…

Το 2004, ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόσο, βρέθηκε στο τιμόνι της Κομισιόν. Θεωρήθηκε ως «ήπια λύση» που θα περνούσε απαρατήρητη και δεν θα προκαλούσε αντιδράσεις, όπως αυτές που είχε δημιουργήσει το όνομα του φεντεραλιστή τότε πρωθυπουργού του Βελγίου Γκι Φέρχοφσταντ, τον όποιο δεν ήθελαν να δουν οι Βρετανοί. Οι κακές γλώσσες έλεγαν μάλιστα ότι η προστιθέμενη αξία του κ. Μπαρόσο ενδεχομένως να μην ήταν άσχετη και με το παρατσούκλι που κουβαλούσε. Ο «καφετζής των Αζορών», όπως τον έλεγαν, ήταν ο οικοδεσπότης της συνάντησης του τότε Αμερικανού προέδρου Τζορτζ Μπους και του τότε πρωθυπουργού της Βρετανίας Τόνι Μπλερ, στις Αζόρες, όπου είχε ληφθεί η απόφαση για την εισβολή στο Ιράκ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τόνι Μπλερ ήταν αυτός ο οποίος πρότεινε στη συνέχεια τον κ. Μπαρόσο ως πρόεδρο της Κομισιόν. Ο μέχρι τότε πρωθυπουργός της Πορτογαλίας κρίθηκε προφανώς ότι «γεμίζει την καρέκλα» και της Κομισιόν και συνεπώς εκλέχθηκε ομόφωνα με τις ψήφους όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε. Στη διάρκεια της θητείας του, ο κ. Μπαρόσο έγινε δέκτης πολλών αιτημάτων, από τους υποστηρικτές του, με κάποιες από αυτές να αφορούν και στην Κύπρο.

Η Βρετανία είχε ζητήσει από την Κομισιόν Μπαρόσο να επιβάλει την έγκριση του Κανονισμού για το απευθείας εμπόριο από την κατεχόμενη Κύπρο, που θα οδηγούσε σε ταϊβανοποίηση του ψευδοκράτους, κάτι για το οποίο είχε προσπαθήσει ο Πορτογάλος αξιωματούχος. Ο ρόλος που είχε διαδραματίσει τότε το Λονδίνο, προκύπτει και μέσα από έγγραφο Φόρεϊν Όφις, το οποίο αναφέρει στις τελευταίες δύο γραμμές, ότι το Ηνωμένο Βασίλειο «θα συνεχίσει να ασκεί πιέσεις προς τους Ελληνοκυπρίους, χωρίς τα ίχνη να επιστρέφουν απευθείας, πίσω σε εμάς (without the trail leading straight back to us)».Δηλαδή, το μέλημα του Λονδίνου ήταν να καρφώνει τη Λευκωσία, χωρίς να γίνεται αντιληπτό. Την ίδια χρονική περίοδο, ο πρόεδρος των ΗΠΑΤζορτζ Μπους επιχειρούσε να «ασκήσει την επιρροή» του σε πολλά ζητήματα που χειριζόταν η Κομισιόν. Στο πλαίσιο αυτό, είχε στείλει επιστολή στον κ. Μπαρόσο εκδηλώνοντας πρωτοφανή παρέμβαση στα εσωτερικά της Ε.Ε.

Είχε αξιώσει από την Κομισιόν να στηρίξει τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Τουρκίας και να δρομολογήσει το άνοιγμα του διαπραγματευτικού κεφαλαίου για την Ενέργεια, το οποίο τελικά έβαλε στο ψυγείο η Κυπριακή Δημοκρατία. Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Μπαρόσο κρίθηκε για δεύτερη φορά ότι «γέμιζε την καρέκλα» της Κομισιόν και για αυτό προφανώς εκλέχθηκε για άλλη μία πενταετία, μέχρι και το 2014, οπότε έληξε η θητεία του. Λίγο αργότερα εργοδοτήθηκε από την Goldman Sachs.

Πολύ σύντομα ένας ακόμη αξιωματούχος διεθνούς οργανισμού, ο επίσης Πορτογάλος Αντόνιο Γκουτιέρες που βρίσκεται στην ηγεσία του ΟΗΕ από το 2016, θα διεκδικήσει επανεκλογή, καθώς η θητεία του λήγει στο τέλος του έτους. Σε σχέση με την Κύπρο, τα τελευταία «επιτεύγματα» του κ. Γκουτιέρες, είναι η υπαναχώρηση από τους όρους εντολής του, μέσω δημόσιας δέσμευσης ότι θα επιχειρήσει να «τετραγωνίσει τον κύκλο» μεταξύ της θέσης που υποτίθεται ότι έχει ταχθεί να υπηρετήσει, για λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και των τουρκικών προτάσεων για δύο χωριστά κράτη στην Κύπρο. Ο κ. Γκουτιέρες, αν και γνώριζε «από πρώτο χέρι» τις προθέσεις της τουρκικής πλευράς να καταθέσει προτάσεις εκτός του πλαισίου λύσης του ΟΗΕ, όχι μόνο δεν κατήγγειλε την τουρκική κίνηση, αποδίδοντας ευθύνες εκεί όπου ανήκουν, αλλά ούτε καν διανοήθηκε να επιστρέψει το τουρκικό έγγραφο ως απαράδεκτο. Φρόντισε μάλιστα να περιγράψει, εντός αιθούσης, την κυριαρχία του κυπριακού κράτους… από κάτω προς τα πάνω, δηλαδή εκχωρούμενη από τις κοινότητες προς το κράτος. Κάτι που «όλως τυχαίως» συμπίπτει με τις ιδέες της Βρετανίας, η οποία επιχειρεί να επιβάλει λύση συνομοσπονδίας, στη λογική δύο κυρίαρχων κοινοτήτων.

Τι λέτε για τον κ. Γκουτιέρες; Γεμίζει την καρέκλα του ΟΗΕ για δεύτερη θητεία;