Είναι απαράδεκτο, στην ομαλή λειτουργία της Δημοκρατίας, στην πρώτη εκλογική διαμάχη των κομμάτων με διαφορετικές ιδεολογίες, να γίνονται συμπράξεις. Είναι όμως απαραίτητο να σημειωθεί, ότι, εάν μετά το πέρας των εκλογών, δεν κατορθώσει κανένα κόμμα να εξασφαλίσει πλειοψηφία, τότε, προκειμένου το κράτος να μη μείνει ακυβέρνητο, πρέπει αναπόφευκτα να εφαρμόζεται η σοφή αρχή στη λειτουργία της Δημοκρατίας «το μη χείρον βέλτιστον». Δηλαδή, «το μη χείρον» είναι η σύμπραξη κομμάτων, με διαφορετικές ιδεολογίες, όχι πολύ απομακρυσμένες μεταξύ των, για την εξασφάλιση στις επόμενες εκλογές πλειοψηφίας, ώστε να κυβερνηθεί η χώρα.
Σύμφωνα με τα πιο πάνω, αποδεικνύεται πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ο ψηφοφόρος, σε εκλογές πολιτικών ρίχνει την ψήφο του στην κάλπη με άλλα κριτήρια, και όχι με κριτήριο τις διαφορετικές ιδεολογίες των κομμάτων. Π.χ. Ψηφίζει το κόμμα το οποίο ψήφιζαν οι γονείς και οι παππούδες του, ή με κριτήριο τη φιλική σχέση με υποψηφίους, ώστε, αν εκλεγούν, να τους χρησιμοποιούν ως μεσάζοντες για τα δικά τους συμφέροντα κτλ. Πέραν των πιο πάνω, «άκουσον, άκουσον», κάτι το οποίο δεν έχει έλεος, αν είναι δυνατόν, να υπάρχουν σ’ αυτόν τον τόπο πολιτικοί, να εισηγούνται την οριζόντια ψηφοφορία. Δηλαδή, μια δημοκρατική τελετή, ένα ανήθικο πάντρεμα διαφορετικών ιδεολογιών. Αυτό κι αν είναι γκρέμισμα της Δημοκρατίας, λαμβάνοντας υπόψη μόνο την ομοιότητα των λέξεων κόμμα - κόμμα και όχι το περιεχόμενο, δηλαδή τις ιδεολογίες τους. Η οριζόντια ψηφοφορία είναι ανεκτή στη λειτουργία της Δημοκρατίας, όταν ένα κόμμα, για λόγους προσωπικών αντιπαλοτήτων και διαφορών, έχει διασπαστεί σε δύο κόμματα, αλλά η ιδεολογία των δύο κομμάτων παραμένει η ίδια.
Αυτό μπορεί να είχε συμβεί π.χ. στην περίπτωση του κεντρώου κόμματος ΔΗΚΟ και του νέου κόμματος ΔΗΠΑ το οποίο δημιουργήθηκε με απόσπαση στελεχών από το πρώτο. Για να επιτραπεί, όμως, οριζόντια ψηφοφορία στα δύο αυτά κόμματα πρέπει και τα δύο αυτά κόμματα να διακηρύξουν δημόσια, την ίδια, με κάθε λεπτομέρεια, ιδεολογία τους. Όταν δύο ή περισσότερα κόμματα έχουν ταυτόσημη ιδεολογία σε αυτά και μόνο θα πρέπει να επιτρέπεται, για την ομαλή λειτουργία της εκλογικής διαδικασίας, στη λειτουργία της δημοκρατίας, κι αν γι’ αυτό απαιτείται σχετική νομοθεσία, επιβάλλεται άμεσα η ψήφιση τέτοιας νομοθεσίας.
Εν κατακλείδι, η απαράδεκτη και παράλογη εισήγηση πολιτικών για οριζόντια ψηφοφορία, θα μπορούσε να μετατραπεί σε λογική, μόνο αν όλα τα κόμματα εγκατέλειπαν τη δική τους διαφορετική ιδεολογία και κατέληγαν όλα μαζί, ανεξαιρέτως, σε μια κοινή ιδεολογία, έστω, και εάν διατηρήσουν τα διαφορετικά τους ονόματα. Είναι όμως αυτό δυνατό, στη λειτουργία της Δημοκρατίας; Θέλω να πιστεύω, όχι. Άλλη, τρομερά απαράδεκτη συμπεριφορά των κομμάτων, η οποία είναι τρισχειρότερη στη λειτουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως ανέφερα πιο πάνω, και η οποία αφορά την επιβίωση ή τον θάνατο της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι η ανυπαρξία συμφωνημένης από όλα τα κόμματα, κοινής γραμμής και κοινού αγώνα στο εθνικό μας θέμα, για την αντιμετώπιση της τουρκικής επεκτατικής πολιτικής. Η μη ύπαρξη κοινού εθνικού προγράμματος, με ανελέητες αντιπαραθέσεις των κομμάτων στο πιο πάνω θέμα, της επιβίωσης στη γη των προγόνων μας, ημών των Ελληνοκυπρίων, των συμπατριωτών μας Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων, αποδεικνύει την αμυαλοσύνη μας, για να μην πω την τρέλα μας. Οι διαφορές και οι αντιπαραθέσεις των κομμάτων, όσον αφορά τις ιδεολογίες τους, είναι ουσία στη λειτουργία της Δημοκρατίας, η ενότητα όμως, όταν υπάρχουν εθνικοί κίνδυνοι, είναι αδήριτα επιβεβλημένη.
Στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία το θέμα της κοινής γραμμής και ενότητας για την αντιμετώπιση εσωτερικών κινδύνων και εξωτερικών κινδύνων π.χ. πολέμων, αντιμετωπιζόταν ως εξής. Οι διοικούντες άρχοντες, εθελούσια, παρέδιδαν την εξουσία στον άριστον των πολιτών, για να αποφεύγεται το θυμοσόφημα του λαού «όπου έχει πολλά κοκόρια αργεί να ξημερώσει». Ο άριστος των πολιτών, αντιμετωπίζοντας, πολύ γρήγορα, με δικές του αποφάσεις, τους εσωτερικούς κινδύνους, παρέδιδε την εξουσία, πάλι, στους άρχοντες εντός έξι μηνών. Σε περίπτωση όμως πολέμου, η εξουσία του παρατεινόταν ακόμη έξι μήνες. Η χρονική περίοδος, κατά την οποία, ο άριστος των πολιτών ασκούσε όλες τις εξουσίες, λεγόταν dictatura και ο ίδιος dictator. Σύμφωνα με κάποια ιστορική άποψη, αν ο πόλεμος εξακολουθούσε μετά τους έξι μήνες η dictatura δινόταν σε άλλο άριστο πολίτη, για να μην προλάβει ο πρώτος dictator να αποκτήσει ρίζες και έτσι να μην μπορούν να τον παύσουν. Έτσι, με αυτόν τον τρόπο, αποφεύγονταν διαφωνίες και συγκρούσεις για ταχεία και ορθή αντιμετώπιση των σοβαρών εσωτερικών και εξωτερικών κινδύνων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Δυστυχώς, όμως, η Κυπριακή Δημοκρατία ευρίσκεται σε επιθανάτιο κλίνη, γιατί ούτε άριστο των πολιτών διαθέτει, αλλά ούτε και τα κόμματα έχουν κοινή γραμμή και κοινό στόχο, για την αντιμετώπιση της τουρκικής αρπακτικότητας. Επιτέλους, τα κόμματα, ας σωφρονιστούν, ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία να κατέβει από την επιθανάτιο της κλίνη υγιής.
Ο κ. Ανδρέας Κ. Δαμιανού είναι δικηγόρος στον Άρειο Πάγο και στο Συμβούλιο της Επικρατείας της Ελλάδας.
