24sports.com.cy
Σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης για την Αειφόρο Διακυβέρνηση 2016, οι επιδόσεις της Κύπρου είναι πολύ χαμηλές σε πολλούς δείκτες-κλειδιά: απόδοση των πολιτικών, λογοδοσία της εκτελεστικής εξουσίας (executive accountability), ικανότητες της εκτελεστικής εξουσίας (executive capacity), μελλοντική βιωσιμότητα των οικονομικών πολιτικών κ.ά. Σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα που έγινε από το γερμανικό ινστιτούτο Bertelsmann, στον κεντρικό πυλώνα «αποτελεσματικότητα στην εφαρμογή των πολιτικών» η Κύπρος κατατάσσεται –ανάμεσα σε 41 χώρες της ΕΕ και του ΟΟΣΑ– στις τελευταίες θέσεις μαζί με την Τουρκία, το Μεξικό και την Ελλάδα.
Όπως επισημαίνεται στην πιο πάνω έκθεση:
α) Το κυπριακό μνημόνιο είχε έντονα αρνητικές επιπτώσεις στην ευημερία πολλών ατόμων – πολύ ψηλά ποσοστά ανεργίας, αύξηση του κινδύνου της φτώχειας και του αποκλεισμού, μεγαλύτερη οικονομική ανισότητα.
β) Η πρόοδος για ευρύτερες μεταρρυθμίσεις υπήρξε αργή, ενώ βασικές κοινωνικές δυνάμεις έχουν αποκλειστεί από τη διαδικασία.
Η μελέτη του ινστιτούτου Bertelsmann έρχεται να επιβεβαιώσει τα αποτελέσματα σειράς άλλων διεθνών και ευρωπαϊκών ερευνών που καλύπτουν εκατοντάδες κριτήρια και δείκτες της μεταρρύθμισης:
1. Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας 2016.
2. Πίνακας αποτελεσμάτων της ΕΕ για την Καινοτομία 2016.
3. Παγκόσμιος Πίνακας Ανταγωνιστικότητας 2015-2016.
4. Παγκόσμιος Δείκτης Καινοτομίας 2016.
5. Έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας Doing Business Report 2016.
6. Έρευνα Global Creativity Index 2015.
7. Πίνακας Παγκόσμιας Κατάταξης «Fragile States Index 2016».
8. Παγκόσμιος Πίνακας «Δείκτης Αντίληψης της Διαφθοράς 2015».
9. Δείκτης εισοδηματικής ανισότητας Gini.
10. Δείκτης Κοινωνικής Προόδου 2016.
11. Παγκόσμιος Δείκτης για την Ισότητα των Φύλων 2015.
12. Παγκόσμιος Δείκτης Ανταγωνιστικότητας Ταλέντων: GTCI 2015-16.
13. Παγκόσμιος Δείκτης Επιχειρηματικότητας 2016.
Οι πιο πάνω έρευνες δεικνύουν ότι οι χαμηλές καινοτομικές επιδόσεις της Κύπρου επηρεάζουν αρνητικά πολλές κρίσιμες παραμέτρους της εθνικής ανταγωνιστικότητας: ποιότητα επαγγελματικού μάνατζμεντ, αποτελεσματικότητα διοικητικών συμβουλίων, λογοδοσία, διαφάνεια, καταπολέμηση της διαφθοράς, αξιοκρατία, ισότητα των φύλων, προσέλκυση ταλέντων, καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, αποδοτικότητα, «επιχειρείν», ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών, στρατηγικός σχεδιασμός, συντονισμός κ.ά.
O Michael Barber –διετέλεσε επικεφαλής της μεταρρύθμισης στο Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και σε άλλες χώρες– προειδοποιεί ότι χώρες με χαμηλές επιδόσεις σε κρίσιμους για την εθνική οικονομία δείκτες (π.χ. καινοτομία, αποδοτικότητα, έλεγχος, επαρκής εποπτεία) είναι ευάλωτες στις επιπτώσεις μιας νέας ύφεσης. Σύμφωνα με το Νομπελίστα καθηγητή οικονομικών Joseph E. Stiglitz, οι πολιτικές καινοτομίας και οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται στις ΗΠΑ και στις χώρες της ΕΕ δεν έχουν την απαιτούμενη αποτελεσματικότητα και αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής και την οικονομική ανάπτυξη. Χρειάζονται πραγματικές καινοτομίες που διαχέουν τα οφέλη της ανάπτυξης σε όλους τους πολίτες και όχι χρηματοοικονομικές καινοτομίες που ιδιωτικοποιούν τα κέρδη και κοινωνικοποιούν τις ζημιές όπως αυτές που τίναξαν την οικονομία στον αέρα και οδήγησαν στη Μεγάλη Ύφεση 2008–2016.
Χρειάζονται νέες μορφές καινοτομίας και σύγχρονα εργαλεία στρατηγικής. Απαιτούνται νέα προγράμματα που δημιουργούν κοινή αξία και επιτυγχάνουν την ισορροπία μεταξύ των τριών διαστάσεων της βιώσιμης ανάπτυξης: περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική. Χρειάζονται διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμιστικές καινοτομίες οι οποίες να κινούνται και προς τις δύο κατευθύνσεις: αύξηση της αποδοτικότητας και μείωση του κόστους. Η εστίαση πρέπει να είναι στην επίτευξη αποτελεσμάτων και όχι μόνο στο ύψος των δαπανών και στο ποσοστό υλοποίησης του αναπτυξιακού προϋπολογισμού.
Μετά από πολύχρονη έρευνα ανέπτυξα ένα νέο μοντέλο καινοτομίας με σκοπό τη δημιουργία νέων ιδεών και τη μετατροπή τους σε πολύτιμες καινοτομίες πιο γρήγορα, πιο φθηνά και πιο έξυπνα. Το νέο Σύστημα της Μετα–καινοτομίας έχει πολλαπλές εφαρμογές: εντοπισμός των πιο αποτελεσματικών λύσεων, ανάπτυξη μεταρρυθμίσεων βάθους, επιτάχυνση των αλλαγών, δημιουργία νέας αξίας κ.ά. Το ευέλικτο αυτό εργαλείο παρουσιάζεται αναλυτικά σε ένα «Πρακτικό Οδηγό» για τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης και των επιχειρήσεων.
*Σύμβουλος Στρατηγικής & Καινοτομίας.
