Καμία χώρα όπου η διαχείριση των χρημάτων των πολιτών γίνεται με απόλυτη διαφάνεια και με στόχο το κοινό όφελος, δεν χρησιμοποιεί τα αποθεματικά του ταμείου κοινωνικής ασφάλισης για να πληρώνει κυβερνητικούς μισθούς ή άλλες λειτουργικές και κρατικές δαπάνες.
Με το να χρησιμοποιεί μια χώρα αυτά τα αποθεματικά για την πληρωμή κυβερνητικών λειτουργικών εξόδων, όπως για παράδειγμα μισθούς, συντήρηση δημοσίων οργανισμών αλλά ακόμα και για την εκπλήρωση προεκλογικών δεσμεύσεων αποτελεί κακή πρακτική. Αυτό που κάνει είναι να υπονομεύει τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του συστήματος, ενώ την ίδια ώρα δημιουργεί πολιτικό πειρασμό κακοδιαχείρισης, αφού είναι η εύκολη λύση για να προστρέξει μια κυβέρνηση που έχει σκοπό να βρει χρήματα για παροχές. Δεν μπορώ να μην αναφέρω ότι έτσι μπερδεύει τα ασφαλιστικά κεφάλαια με τη δημοσιονομική πολιτική.
Όπου έχει γίνει κάτι ανάλογο στο παρελθόν και ειδικά σε κάποιες αναπτυσσόμενες χώρες που πέρναγαν μια περίοδο κρίσης και αναζητούσαν χρήματα, έχει οδηγήσει σε δημοσιονομική αστάθεια. Για να πετύχουμε τη βέλτιστη διαχείριση του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, τότε θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι τα αποθεματικά θα πρέπει να επενδύονται με στόχο μια σταθερή απόδοση, να υπάρχει κατανομή των επενδύσεων σε διαφορετικούς τομείς αλλά και γεωγραφικές περιοχές ώστε να μειώνεται το οποιοδήποτε ρίσκο, να επενδύονται τα χρήματα σε τομείς που δεν παραβιάζουν κοινωνικά ή περιβαλλοντολογικά πρότυπα με δημοσιοποίηση των επενδυτικών στρατηγικών, και τέλος να γίνεται η διαχείριση από ανεξάρτητους φορείς με σκοπό την αποφυγή οποιασδήποτε πολιτικής επιρροής. Αν τώρα υπάρχει μεγάλη ανάγκη για άντληση κεφαλαίων από την εκάστοτε κυβέρνηση, αυτό να μπορεί να γίνει μέχρι ένα μικρό ποσοστό της αξίας του ταμείου ετησίως, όπως κάνει η Νορβηγία. Εκεί κάθε χρόνο μπορεί να αντληθεί ένα ποσό έως το 3%. Είναι ένα πολύ καλό μοντέλο και αξίζει να το μελετήσουμε, αφού έχει ως στόχο τη στήριξη του εθνικού ασφαλιστικού συστήματος και τη σταθερότητα της νορβηγικής οικονομίας. Επενδύει σε διεθνείς αγορές και λειτουργεί με αυστηρές ηθικές κατευθυντήριες γραμμές. Γενικά οι περισσότερες (αν όχι όλες) οι χώρες έχουν ως στόχο τη στήριξη των ασφαλιστικών συστημάτων τους και όχι να πληρώνουν προεκλογικές κυβερνητικές δεσμεύσεις. Εμείς με τη σειρά μας θα πρέπει να έχουμε ως στόχο ακριβώς το ίδιο.
Ο κ. Γιάννης Γεωργούλας είναι σύμβουλος Στρατηγικής και Επιχειρήσεων.
