Για την Κυπριακή Βιβλιοθήκη

Στη συνεδρία της Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού την περασμένη Πέμπτη, στο πλαίσιο της συζήτησης και παρουσίασης του νέου υφυπουργού Παιδείας, οι παρόντες βουλευτές τοποθετήθηκαν για διάφορα θέματα που αφορούν τον πολιτισμό, εκφράζοντας τους προβληματισμούς τους, ζητώντας να αναληφθεί δράση και τα λοιπά. Ξεχώρισα τις τοποθετήσεις που έγιναν από τον κ. Ανδρέα Αποστόλου της ΕΔΕΚ και τον κ. Ανδρέα Καυκαλιά του ΑΚΕΛ για το θέμα της Κυπριακής Βιβλιοθήκης, η οποία είναι ένα πονεμένο κεφάλαιο για τις πολιτιστικές δομές της χώρας. Πολλές φορές από αυτή εδώ τη στήλη έχουμε θίξει την ανάγκη αναβάθμισής της, ώστε να μπορέσει να επιτελέσει το έργο της.

Η Κυπριακή Βιβλιοθήκη είναι ένας πολύ σημαντικός οργανισμός, ο οποίος, αν εκσυγχρονιστεί, μπορεί να προσφέρει σπουδαίες υπηρεσίες στις κυπρολογικές μελέτες. Διαθέτει σπουδαίο υλικό, μεταξύ αυτού και αρχειακό υλικό. Μέσα από τη μελέτη του υλικού της Κυπριακής Βιβλιοθήκης μπορεί να φωτιστούν ακόμη περισσότερο οι γνώσεις μας για τη λογοτεχνική και εκδοτική ιστορία του τόπου, κάτι που με τις σημερινές συνθήκες δεν μπορεί να γίνει. Επαναλαμβάνω ξανά πως δεν αρκεί η φιλοτιμία των υπαλλήλων, δεν είναι και δεν ήταν ποτέ αυτό το ζήτημα.

Το σημαντικό είναι πως η Κυπριακή Βιβλιοθήκη όπως λειτουργεί σήμερα είναι απλώς ένα αποθετήριο βιβλίων. Η εξωστρέφειά της είναι ανύπαρκτη, οι υποδομές της ανήκουν σε άλλες εποχές και μοιάζει σαν να είναι το αποπαίδι του Πολιτισμού. Ακόμα και αν χτιστεί το καλύτερο και το πιο σύγχρονο κτήριο, αν δεν υπάρξει εκείνο το άτομο που έχει το όραμα να δει την Κυπριακή Βιβλιοθήκη ως έναν εκπαιδευτικό, ερευνητικό και κοινωνικό θεσμό, δεν θα έχουμε καταφέρει τίποτε. Διαφωνώ με αυτό που είπε ο κ. Αποστόλου, ότι θα πρέπει η Κυπριακή Βιβλιοθήκη να είναι κατά κάποιο τρόπο ο επόπτης των άλλων βιβλιοθηκών. Σίγουρα, ο ρόλος της θα πρέπει να αναβαθμισμένος, αλλά θεωρώ πως δεν θα πρέπει να επιφορτιστούν οι ήδη ευάριθμοι υπάλληλοί της με πρόσθετα καθήκοντα. Βέβαια, θα πρέπει, έστω και τώρα, η Κυπριακή Βιβλιοθήκη να προχωρήσει, με κάποιον τρόπο, σε μία απογραφή αρχειακού και βιβλιολογικού υλικού, που υπάρχει στις δημοτικές βιβλιοθήκες ή στις σημαντικές σχολικές βιβλιοθήκες και σε άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου. Φυσικά για να γίνει κάτι τέτοιο χρειάζεται στη διοίκησή της να υπάρχουν άτομα με όραμα και με γνώση.

Επίσης, ο κ. Αποστόλου έθεσε κάτι πολύ σημαντικό και ειλικρινά χαίρομαι που το έβαλε στη δημόσια συζήτηση, που είναι ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία της. Και αν από κάπου πρέπει να ξεκινήσει ο κ. Χατζηγιάννης, όταν αγγίξει το ζήτημα της Κυπριακής Βιβλιοθήκης, να είναι ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας. Ο κ. Αποστόλου από την πλευρά του θα είναι καλό να αποστείλει τις προτάσεις του κόμματός του, ώστε να μπει η συζήτηση σε συγκεκριμένα πλαίσια πλέον. Είναι σημαντικό λοιπόν που δύο βουλευτές μίλησαν για την Κυπριακή Βιβλιοθήκη, ο κ. Καυκαλιάς για το κτηριολογικό και ο κ. Αποστόλου για την ανάγκη εκσυγχρονισμού της και για να μην είμαστε μεμψίμοιροι οφείλω να τους αποδώσω τα εύσημα και περιμένω να μην το αφήσουν έτσι.

Κλείνοντας παραθέτω, κατά την προσφιλή μου τακτική, μερικά αποσπάσματα από το κείμενο του Άργου, στην εφημερίδα «Φωνή της Κύπρου», το 1902: «Και άλλοτε εγράψαµεν επί του αντικειµένου τούτου , άλλα φρονώ ότι υπάρχει ενταύθα χάσµα τι, διά την πλήρωσιν του οποίου υπέρτατον καθήκον έχοµιν ν’ αγωνισθώµεν σοβαρώς. Η ανάγκη ενός τοιούτου ιδρύµατος είνε τόσον µεγάλη, ώστε δεν δύναµαι να εννοήσω πώς δεν εφανάτισε κανένα Μαικήναν εντός ή εκτός της Κύπρου διά ν’ απαθανατίση το όνοµά του διά της ανεγέρσεως τοιούτου εις άκρον εκπολιτιστικού καταστήµατος». Βέβαια, πλέον τον ρόλο του Μαικήνα οφείλει να τον αναλάβει η ίδια η Πολιτεία, ή έστω σε συνεργασία. και συνεχίζει ο Άργος: «Είνε αδύνατον διά πάντα επιστήµονα, διά πάντα άνθρωπον των γραµµάτων να έχη όλην την απαιτουµένην συλλογήν των εντύπων και µη προϊόντων της ανθρωπίνης διανοίας από τους αρχαιοτάτους χρόνους». Ακόμα και σήμερα, στην εποχή της πληροφορίας, των βάσεων δεδομένων, ζώντας σε ψηφιακές εποχές, αυτή η ανάγκη δεν έχει εκλείψει, έχει αλλάξει, αλλά υπάρχει. Και τέλος: «∆εν δυνάμεθα ίσως ν’ αντιληφθώµεν οπόσον είµεθα οπίσω ως προς το σημείον τούτο. Έχω προ των οφθαλµών µου σηµείωσιν όλων των βιβλιοθηκών του κόσµου και όταν αναγινώσκω τα ονόµατα των πόλεων και τα των εν αυταίς βιβλιοθηκών και τον γιγαντιαίον αριθµόν των βιβλίων και συγγραµµάτων, τα οποία περιέχουσι, φρίττω προ της. µικροσκοπικότητός µας». Πλέον στην Κύπρο δεν πάσχουμε από έλλειψη βιβλιοθηκών, έχουμε και έχουμε αρκετές, και αξιόλογες, αυτό που δεν έχουμε και είµεθα οπίσω ακόμη είναι η έλλειψη οράματος για την Κυπριακή Βιβλιοθήκη.