Του Απόστολου Κουρουπάκη
Όπως κάθε πόλη έτσι και η Πάφος μπορεί να είναι υπερήφανη, γιατί πριν από πολλές δεκαετίες κάποιοι φρόντισαν να την κοσμήσουν με εξαιρετικής αρχιτεκτονικής κτήρια, τα οποία όπως τότε και σήμερα αποτελούν τοπόσημα της πόλης. Δυστυχώς, στις μέρες μας όμως φαίνεται ότι αυτά τα πανέμορφα νεοκλασικά γίνονται καμβάς μικροπολιτικής και πεδίον δόξης –λαμπρό ή όχι δεν το ξέρω– και πειραματόζωα. Δεν θα κρίνω εδώ την απόφαση για το βάψιμο του Α΄ Λυκείου της πόλης, αυτό θα πρέπει να το κάνουν ειδικοί επιστήμονες και άνθρωποι που κατέχουν τον τομέα. Αυτό που θέλω να θίξω εδώ και για ακόμη μία φορά είναι η κακοδαιμονία που χαρακτηρίζει τα ζητήματα πολιτισμού και πολιτιστικής κληρονομιάς στη δημόσια σφαίρα. Αμέσως όλα ανάγονται σε πολιτικό και κομματικό θέμα, και στο τέλος κανείς δεν ήξερε, κανείς δεν συμφώνησε και όλα έγιναν εν κρυπτώ και παραβύστω, από κάποιο μαγικό χέρι. Τώρα, μετά την κατακραυγή, θα αλλάξει το χρώμα, αλλά τα έξοδα; Ποιος θα πληρώσει το λάθος... πάλι καλά να λέμε που δεν σκέφτηκαν να γκρεμίσουν κάποιο από αυτά, γιατί μετά θα ψάχναμε αναστηλωτές. Αν και πώς θα συνεχιστεί το βάψιμο των κτηρίων δεν το γνωρίζω, ελπίζω να μην προχωρήσουν με τα ίδια μυαλά. Είναι δε επάναγκες να αποδοθούν ευθύνες για τον ατυχή ελαιοχρωματισμό ενός εμβληματικού κτηρίου, επιτέλους κάποιος πρέπει να πληρώσει. Κανείς δεν ήξερε, όλα έγιναν από κάποιους εξωγήινους... Δήμος Πάφου (Επιτροπής Αισθητικού Ελέγχου του Δήμου), Τμήμα Διαχείρισης Διατηρητέων Οικοδομών του Υπουργείου Εσωτερικών, Σχολική Εφορεία Πάφου ουδείς αρμόδιος.
Δυστυχώς, η Πάφος, όταν πρόκειται να απασχολήσει την επικαιρότητα για πολιτιστικά θέματα, συνήθως είναι για κάτι το παράδοξο, με εξαίρεση την περίοδο που ήταν Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, το 2017, που όμως τίποτε σχεδόν δεν κεφαλαιοποιήθηκε από εκείνη τη μοναδική χρονιά. Ακόμα και η συμμετοχή της πόλης στο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος ακυρώθηκε, και ελπίζω το 2022 να έχουν αλλάξει τα πράγματα. Δεν ξέρω επίσης πού βρίσκονται οι συζητήσεις για τη λειτουργία του νέου πολιτιστικού φορέα της πόλης, που θα αποτελέσει τη συνέχεια του Οργανισμού για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης Πάφος 2017. Το Ίδρυμα Πολιτισμού Πάφου θα «προικοδοτηθεί» με το ποσό 280.000 ευρώ, από το Πάφος 2017, συν τη δημοτική χορηγία και τον Ιούνιο είχε ειπωθεί στον γράφοντα ότι το ποσό που αναλογεί στον νέο φορέα θα ανέρχεται στις 500.000 ευρώ περίπου. Ένα ποσό διόλου ευκαταφρόνητο και όπως είχε τονιστεί τότε στόχος είναι η παραγωγή πολιτισμού στην πόλη.
Οι πολιτιστικοί πειραματισμοί, σε συνδυασμό με την έλλειψη πολιτιστικών δομών σε κάποιες περιοχές είναι κάτι που θα πρέπει να απασχολήσει νομίζω κεντρικά. Θεατρικά, μουσικά και εικαστικά η Πάφος και πολύ περισσότερο η περιοχή της Ελεύθερης Αμμοχώστου είναι ωσάν να μην υπάρχουν. Πρέπει επιτέλους να δούμε τι φταίει, για ποιον λόγο αυτές είναι εποχιακά πολιτιστικά εξαρτώμενες ή συνδεδεμένες με τον τουρισμό. Τίποτε ή σχεδόν τίποτε δεν γίνεται τον χειμώνα, θέατρο και μουσική, παρακολουθούν αν ο ΘΟΚ κάνει περιοδεία ή κάποιο σχήμα αποφασίσει να τους επισκεφθεί. Μουσική, εικαστικά, όλα ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Γενικά περιμένουμε τη θερινή πολιτιστική αποκέντρωση, λες και ο πολιτισμός είναι ντομάτα να τον τρως μόνο το καλοκαίρι. Δυστυχώς...
Γενικά, η κακοδαιμονία σε ό,τι αφορά την έννοια πολιτισμός και τη διαφύλαξη ειδικότερα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς είναι διάχυτη, είτε πρόκειται για αρχιτεκτονικό πλούτο, είτε αφορά την άυλη, είτε την ίδια την ιστορία μας. Δυστυχώς, τα παραδείγματα πολλά, τα γκρεμισμένα της οδού Ισοκράτους στη Λευκωσία, που ακόμα αποκαθίστανται, ο «ιδιαίτερος» καθεδρικός ναός της πρωτεύουσας, η καταστροφή της πρόσοψης –παλαιότερα – της Κεντρικής Συνεργατικής Τράπεζας, η προσπάθεια κατεδάφισης των οικημάτων στην πανεπιστημιούπολη, η εγκατάλειψη της Διανέλλειου Τεχνικής Σχολής στη Λάρνακα, με αποκορύφωμα την πλατεία Ελευθερίας. Όλα τα παραπάνω και πολλά ακόμα είναι τρανταχτά παραδείγματα για το πώς ο κάθε ιδιοκτήτης είτε αξιωματούχος αντιμετωπίζει τα μνημεία που οφείλει να προστατεύει και να αναδεικνύει. Φυσικά και πολλά όμορφα έχουν γίνει και είναι φορές που σκέφτομαι ότι οι όμορφες παρεμβάσεις μάλλον γίνονται για να επιβεβαιώνεται ο κανόνας. Επαρχίες ολόκληρες δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες πολιτισμού, και όσο και αν ακούγεται πολυτέλεια ή αφορά μόνο μια δράκα κουλτουριάρηδων σας διαβεβαιώνω ότι δεν είναι έτσι. Η αισθητική και η καλλιέργειά της, η ανάγκη διεύρυνσης των οριζόντων μας η ευρύτητα των απόψεων έρχονται όταν έχουμε τη δυνατότητα να δούμε και τις δύο πλευρές του νομίσματος.
