Kathimerini.gr
Μια νέα πραγματικότητα έχει αρχίσει να αποτελεί γρίφο για τους γιατρούς που μελετούν και θεραπεύουν τον καρκίνο του πνεύμονα, τον πιο θανατηφόρο καρκίνο στις ΗΠΑ: η συχνότητα εμφάνισης και τα ποσοστά θνησιμότητας της νόσου μπορεί να έχουν μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως χάρη στη μείωση του καπνίσματος, αλλά οι καρκίνοι του πνεύμονα που δεν σχετίζονται με το κάπνισμα εξακολουθούν να υπάρχουν σε μεγάλα ποσοστά.
Παλαιότερα θεωρείτο ότι το κάπνισμα ήταν «σχεδόν η μόνη αιτία του καρκίνου του πνεύμονα», δήλωσε η δρ Μαρία Τερέζα Λάντι, ανώτερη ερευνήτρια στο Εθνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ. Ωστόσο, σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 10% έως 25% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα εμφανίζεται σήμερα σε άτομα που δεν έχουν καπνίσει ποτέ στη ζωή τους. Σε ορισμένες ομάδες γυναικών ασιατικής και ασιατικής-αμερικανικής καταγωγής, το ποσοστό αυτό εκτιμάται ότι ανέρχεται μάλιστα σε 50% ή και περισσότερο.
Η ρύπανση προκαλεί ταχύτερη διαίρεση των κυττάρων, γεγονός που αυξάνει περαιτέρω την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου
Αυτοί οι καρκίνοι προσελκύουν όλο και περισσότερο την προσοχή ερευνητών όπως η δρ Λάντι, οι οποίοι μελετούν τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίζουν το περιβάλλον, οι γενετικές μεταλλάξεις ή άλλοι παράγοντες. Οι επιστήμονες έχουν ήδη βρει κάποιες πρώτες ενδείξεις, συμπεριλαμβανομένης μιας σαφούς σύνδεσης με την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Οι γιατροί δοκιμάζουν επίσης νέες προσεγγίσεις για την καλύτερη ανίχνευση του καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνιστές και προσπαθούν να κατανοήσουν γιατί είναι πιο συχνός σε άτομα ασιατικής καταγωγής και γυναίκες, αλλά και γιατί εμφανίζεται σε νεότερους ανθρώπους. Πολλοί καρκίνοι του πνεύμονα σε μη καπνιστές δεν έχουν γνωστή αιτία και ανακαλύπτονται απλώς τυχαία.
Μια μεγάλη μελέτη, με την ονομασία «Sherlock Lung» (Σέρλοκ Πνεύμονας) και υπό την επίβλεψη της δρος Λάντι, εξετάζει τα μοτίβα μεταλλάξεων σε όλα τα γονιδιώματα του καρκίνου 871 μη καπνιστών με καρκίνο του πνεύμονα από όλο τον κόσμο. Τα τελευταία ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature αυτόν τον μήνα, έδειξαν ότι ορισμένες μεταλλάξεις ή αλλαγές στο DNA ήταν πολύ πιο συχνές σε άτομα που ζούσαν σε περιοχές με υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, όπως για παράδειγμα το Χονγκ Κονγκ, η Ταϊβάν και το Ουζμπεκιστάν. Η μεγαλύτερη ρύπανση συνδέθηκε με περισσότερες μεταλλάξεις στο σώμα. (Η μελέτη δεν περιελάμβανε δεδομένα από την Ινδία, η οποία θεωρείται ότι έχει τα υψηλότερα επίπεδα εξωτερικής ρύπανσης.)
Οι ερευνητές δεν διαπίστωσαν μόνο ότι η ρύπανση μπορεί να βλάψει άμεσα το DNA. Παρατήρησαν επίσης ενδείξεις ότι η ρύπανση προκαλεί ταχύτερη διαίρεση των κυττάρων, γεγονός που αυξάνει περαιτέρω την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου. Μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι άτομα που δεν καπνίζουν, αλλά έχουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πνεύμονα εξακολουθούν να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε κοινά γενετικά χαρακτηριστικά, κοινό περιβάλλον ή και στα δύο.
