Του Απόστολου Κουρουπάκη
Το περασμένο Σάββατο έγινε χωρίς παρατράγουδα η πορεία στο κέντρο της Λευκωσίας, την οποία οργάνωσαν, υποδειγματικά θα μπορούσα να πω, διάφορες ομάδες. Χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν εναντίον της διαφθοράς και της αλαζονείας θα πρόσθετα εγώ. Ειπώθηκαν πολλά για όσους και όσες συμμετείχαν, από αυτά τα νόστιμα, τύπου αναρχοάπλυτοι. Φυσικά, είναι για να διασκεδάζει κανείς με προσεγγίσεις αυτού του τυπου, λες και υπάρχουν συντεταγμενοπλυμένοι ας πούμε. Έφτιαξα μάνι-μάνι μια λέξη!
Ειλικρινά, αν την είπε άλλος δεν το ήξερα… την κατοχυρώνω! Τι σου είναι η γλώσσα… η κάθε γλώσσα, και φυσικά οι διάλεκτοι και τα ιδιώματα, ένας ατελείωτος πλούτος, ένας ζωντανός οργανισμός που μπορεί εύκολα να ασθενήσει και να πεθάνει… όπως η γλώσσα Njerep που μιλιόταν στην περιοχή των συνόρων Νιγηρίας – Καμερούν, που μέχρι πριν από λίγα χρόνια είχε έναν μόνο φυσικό ομιλητή, και σήμερα έχει σχεδόν εξαφανιστεί. Η γλώσσα ή η διάλεκτος και της Κύπρου, όπως θέλετε πείτε την, μπορεί λοιπόν ανά πάσα στιγμή να εξαφανιστεί, να επιμολυνθεί σε τέτοιο σημείο που να μην είναι εκείνη που ήξεραν οι παλαιότεροι, να είναι κάτι άλλο, και επειδή τίποτα δεν είναι παράξενο στον κόσμο που ζούμε καλό είναι να μπορούμε να ανατρέχουμε σε ιστορικο-γλωσσολογικά στοιχεία. Να μπορούμε να δούμε χαμένους τύπους, να συγκρίνουμε το χθες με το σήμερα. Αν μας ενδιαφέρει, βέβαια, να αναλάβουμε σοβαρά και συγκροτημένα ένα τέτοιο έργο.
∆εν μπορώ να πείσω προσωπικά κανέναν και καμία για το επάναγκες του πράγματος. Προσπαθώ εδώ και αρκετά χρόνια, η αλήθεια είναι, αλλά κύμβαλα αλαλάζοντα τα λόγια μου, στον βρόντο τα γραφόμενά μου. Στεναχωριέμαι, όμως, κάθε τόσο να ακούω να επαναλαμβάνονται τα γραφικά –στα αφτιά μου– λόγια περί δίωξης της κυπριακής διαλέκτου, περί εθνικοφρόνων που θέλουν τη νέα ελληνική να κατακυριεύει ες γην εναλίαν, και από την άλλη εκείνους που θέλουν την κυπριακή διάλεκτο ως το διαμάντι το μεγάλο επί της γης, τη μονίμως διωκόμενη. Και ξαφνικά να κονταροχτυπιούνται αριστεροί και δεξιοί, κεντρώοι και περιβαλλοντιστές και όλα αυτά για ένα δαμέ ή δαμαί. Ποιο είναι το σωστό οέο; Ποιος είναι ο τύπος ο σωστός; Ποιος είναι ο γλωσσολόγος που λέει το ένα ή το άλλο; Ποιο είναι το έτυμο, πόθεν πώς – αι και όχι –ε; Εδώ σε θέλω κάβουρα, να περπατάς στα κάρβουνα.
Τι κάνει η εδώ Πολιτεία για το –αι ή το –ε; Περιμένει από την Ακαδημία Αθηνών να της πει; Σε ποιο πρόγραμμα, σοβαρό και διεπιστημονικό, χωρίς κομματικές παρωπίδες, προχώρησε η Κυπριακή Πολιτεία για να λύσει τον γόρδιο δεσμό του –αι ή του –ε; Και δόξα τω Θεώ και γλωσσολόγους σοβαρούς έχουμε και φυσικούς ομιλητές έχουμε και αρχείο προφορικής ιστορίας στο Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών έχουμε – ω! Ναι! και η Ακαδημία Αθηνών –επίσης ω! Ναι!– έχει πλουσιότατο αρχείο για την κυπριακή διάλεκτο και το λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής του Μ. Κριαρά έχει μέσα κυπριακές λέξεις και τις Ασίζες έχουμε και τον Μαχαιρά έχουμε, και άλλα κείμενα πολλά έχουμε που μπορούν να βοηθήσουν το κράτος μας να προχωρήσει σε ένα έργο κυπροφελές και γιατί όχι να μελετηθεί επισταμένως και η τ/κ διάλεκτος. Αλλά όχι, είναι καλύτερα να μην ξέρουμε τι και πώς, να τσακωνόμαστε για ένα έναν φθόγγο, είναι πιο χρήσιμο. Να παίρνουν φωτιά Facebook και Twitter, εκεί δίνονται σήμερα οι μάχες, αυτές των συντεταγμενοπλυμένων, οι αναρχοάπλυτοι βγαίνουν στους δρόμους.
Και έκλεινα το άρθρο μου στις 27 Οκτωβρίου 2019: «Να έργο τεράστιας σημασίας. Μπορούν άραγε όλοι οι γλωσσολόγοι του νησιού, μαζί με λαογράφους, φιλόλογους, ιστορικούς, προγραμματιστές να φτιάξουν το Μέγα Λεξικόν της κυπριακής διαλέκτου, με παραρτήματα γραμματικής και συντακτικού της; Να τυποποιήσουμε το πώς τη γράφουμε, να δούμε τις διάφορες προτεινόμενες γραφές, να τη βάλουμε στο Πανεπιστήμιό μας, στα σχολεία μας;».
Εδώ θα μου πείτε τσακωνόμαστε για άλλα και άλλα στο –ε θα κολλήσουμε; Πάντως, εδώ που τα λέμε, αν οι διοργανωτές ήθελαν το δαμέ με Ε, τους άλλους όλους τι τους κόφτει; ∆ηλαδή το τροχοδρομώ τις εξελίξεις που είναι υβρίδιον από τα λίγα ή το επίσημο «Περί Λοιμοκαθάρσεως Νόμος» λες και είμαστε στην Αίγινα το 1827 είναι καλύτερα;
