Του Γιάννου Σταυρινίδη
Η τελευταία «εύκολη» μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ έγινε την προηγούμενη Πέμπτη. Το συμβούλιο νομισματικής πολιτικής προχώρησε στην όγδοη μείωση των επιτοκίων στηριγμένο στις εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό, τη δυναμική που αναπτύσσει αλλά και την επίδραση των προηγούμενων αποφάσεων. Μετά από πολλούς μήνες προσπαθειών, ο μεσοπρόθεσμος στόχος του πληθωρισμού είναι γεγονός. Οι οικονομολόγοι προβλέπουν 2% για φέτος, 1,6% για το 2026 και επιστροφή στο 2% για το 2027. Η μικρή μείωση των προβλέψεων έχει να κάνει με την εκτίμηση για μειωμένες τιμές ενέργειας και ισχυροποίηση του ευρώ έναντι του δολαρίου. Εξαιρουμένης της ενέργειας, ο πληθωρισμός θα κυμανθεί στο 2,4% για φέτος και στο 1,9% για τα επόμενα δύο χρόνια.
Η ανάπτυξη του 2025 δεν αναμένεται πως θα ξεπεράσει το 1%, ενώ περιορισμένη θα είναι η άνοδος και για το 2026 και 2027 με 1,1% και 1,3%, αντίστοιχα. Η υποτονική ανάπτυξη προκύπτει μετά από ένα συγκριτικά καλό πρώτο τρίμηνο, χωρίς όμως οι προοπτικές για το υπόλοιπο του έτους να είναι θετικές. Μεσοπρόθεσμα η οικονομία αναμένεται πως θα ενισχυθεί από τις κρατικές δαπάνες για την αμυντική βιομηχανία και τις υποδομές. Αν και η αβεβαιότητα σε σχέση με τους δασμούς Τραμπ συνεχίζει να βαραίνει το κλίμα, η κατανάλωση εκτιμάται πως θα βελτιωθεί λόγω αύξησης των εισοδημάτων των νοικοκυριών στηριγμένα στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, η βελτίωση των συνθηκών στην αγορά πιστώσεων λειτουργεί θετικά και ενισχύει τις προοπτικές ανάπτυξης.
Αν οι εντάσεις συνεχιστούν και οι εμπορικοί πόλεμοι Τραμπ πάρουν σάρκα και οστά, τότε οι εκτιμήσεις τόσο για τον πληθωρισμού όσο και για την ανάπτυξη θα αναθεωρηθούν προς τα κάτω. Στο καλό σενάριο, ενδεχόμενη στρατηγική συμφωνία με τις ΗΠΑ θα επιτρέψει στην Ευρωζώνη να πάρει ανάσες στοχεύοντας σε καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης. Μελλοντικά, οι επόμενες κινήσεις νομισματικής πολιτικής δεν θα είναι ούτε εύκολες αλλά ούτε και ξεκάθαρες ως προς την κατεύθυνση, όπως συνέβαινε τόσο καιρό. Από εδώ και πέρα τα στοιχεία θα αναλύονται μήνα-μήνα και οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με βάση τα δεδομένα, μη γνωρίζοντας πού θα γύρει η πλάστιγγα.
Η αβεβαιότητα επηρεάζει τις αναπτυξιακές προοπτικές της Ευρωζώνης. Η διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης για μεγάλη χρονική περίοδο εκτιμάται πως θα βλάψει τις εξαγωγές, όπως και την επενδυτική και καταναλωτική συμπεριφορά των Ευρωπαίων. Ενδεχόμενη αλλαγή του επενδυτικού κλίματος θα οδηγήσει σε αυστηροποίηση των κριτηρίων χρηματοδότησης, αύξηση του επιπέδου αποφυγής κινδύνων και εν τέλει συρρίκνωση των επενδύσεων. Το σκηνικό αβεβαιότητας εντείνεται και από τις γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή, αφού τρία και πλέον χρόνια μετά, οι πολεμικές συγκρούσεις στο ρωσο-ουκρανικό μέτωπο συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό, οδηγώντας τα πράγματα σε άγνωστη κλιμάκωση.
Η συνέχεια όσον αφορά στον πληθωρισμό φαντάζει με γρίφο για γερούς λύτες. Αν υπάρξουν δυσκολίες στην επίτευξη συμφωνίας με τις ΗΠΑ θα προκληθεί μείωση των εξαγωγών, με τον κίνδυνο χιλιάδες φτηνά προϊόντα να πλημμυρίσουν την αγορά. Σε αυτή την περίπτωση θα δούμε υποχώρηση του πληθωρισμού πέραν αυτής που προκαλεί η ενίσχυση του ευρώ και οι χαμηλές τιμές ενέργειας. Άνοδο θα έχουμε σε περίπτωση που οι εμπορικές εντάσεις προκαλέσουν κατάρρευση των εφοδιαστικών αλυσίδων, ακραία καιρικά φαινόμενα κάνουν την εμφάνιση τους και οι κυβερνήσεις γίνουν απρόσεκτες στις δαπάνες για υποδομές και ασφάλεια.
