Του Παναγιώτη Καπαρή
Ο «εγκέφαλος», ο οποίος σχεδιάζει τους δρόμους στην Κύπρο, πρέπει να είναι σίγουρα πολύ γερασμένος, μονολογούσε νεαρός επιστήμονας, άρτι αφιχθείς από το εξωτερικό, ύστερα από πολύχρονες σπουδές. Δεν μπορούσε να κατανοήσει την πρακτική να στενεύουν οι δρόμοι, τάχα για να μειώνεται η ταχύτητα, δεν μπορούσε να αντιληφθεί τη μανία για χώρους στάθμευσης στις άκρες εμπορικών, λεγόμενων, δρόμων, δεν άντεχε την τοποθέτηση καμερών φωτοεπισήμανσης σε κεντρικές αρτηρίες της Λευκωσίας, όπου σημειώνονται μόνο μικροατυχήματα και εξοργιζόταν με τα ατέλειωτα «σαμαράκια», τα αναχώματα στους δρόμους. Φώναζε για τους «αδιάβαστους» αρμόδιους, οι οποίοι δεν παρακολουθούν τι γίνεται στην Ευρώπη και τις αντιδράσεις σε νομικό επίπεδο, όπου τα δικαστήρια περιορίζουν τον υπέρμετρο ζήλο των αρμοδίων. Στη Γαλλία κατέγραψαν ότι η διέλευση φορτηγών πάνω από τα τεχνικά αναχώματα προκαλεί δονήσεις μέχρι και τεσσάρων βαθμών στην κλίμακα Ρίχτερ, ενώ αποτελούν αιτία για πρόκληση ατυχημάτων. Στην Αθήνα και σε πολλές άλλες πόλεις της Ελλάδας, αφαίρεσαν τα «σαμαράκια» αφού προκαλούσαν «ζημιές» στις σπονδυλικές στήλες οδηγών και επιβατών, καθώς και σημαντικές φθορές στα οχήματα. Σε όλο τον κόσμο, η νέα «μόδα», είναι η εγκατάσταση στα νέα αυτοκίνητα έξυπνων ηλεκτρονικών συστημάτων πρόληψης των δυστυχημάτων, αλλά και προστασίας των επιβατών. Στην Κύπρο τα «γερασμένα μυαλά» ακόμη σκέφτονται με λογικές περασμένων δεκαετιών, σημείωνε ο «ανήσυχος» νέος επιστήμονας και υποδείκνυε ότι φαίνεται ότι φτιάχνουν δρόμους μόνο για παππούδες.
Καλώς ξεκίνησαν τη λειτουργία τους οι κάμερες φωτοεπισήμανσης, ύστερα από πολλά χρόνια καθυστερήσεων και αντεγκλήσεων και χάριν του καλού πείσματος της Βασιλικής Αναστασιάδου και της συνέχειας από τον Γιάννη Καρούσο. Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε και κατά την συνεδρία της Ολομέλειας για την έγκριση της σχετικής νομοθεσίας, οι κάμερες δεν αποτελούν πανάκεια για αντιμετώπιση των θανατηφόρων δυστυχημάτων, όπως καταδεικνύουν στατιστικές. Ωστόσο, θα συμβάλουν καθοριστικά στη μείωση των παρανομιών στους δρόμους, έστω και αν κληθούν οι λιγότερο πειθαρχημένοι πολίτες, να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, λόγω των τσουχτερών προστίμων. Πολλοί νεαροί σίγουρα θα «τραβούν τα μαλλιά τους», αλλά και πολλοί γονείς θα «πληρώσουν στο τέλος της ημέρας την νύμφη». Ελπίζουμε να μη δούμε και τραγωδίες με άτομα τα οποία θα αδυνατούν να πληρώσουν τα πρόστιμα και θα καταλήγουν στη φυλακή.
Ο άνθρωπος δεν είναι μόνο σώμα, αλλά έχει και ψυχή και όλοι αυτοί οι οποίοι εμπλέκονται στις εκστρατείες πρόληψης των δυστυχημάτων φαίνεται ότι δεν μπορούν να αντιληφθούν την ψυχολογία και τη ζωντάνια των νέων. Προσπαθούν να μετατρέψουν τους νέους σε παππούδες, ώστε τάχα να μειωθούν τα ατυχήματα και τα δυστυχήματα. Ακολουθούν μόνο την πρακτική των ποινών και των τιμωριών και ξεχνούν ή δεν γνωρίζουν ότι υπάρχει και ο δρόμος της επιβράβευσης. Πριν από μερικές δεκαετίες στα Κοκκινοχώρια τα θανατηφόρα δυστυχήματα με μοτοσυκλέτες ήταν καθημερινό φαινόμενο. Μέχρι που κάποιος άνθρωπος με απλή λογική, έφτιαξε πίστες για μοτοσυκλέτες και οι νέοι με τον κατάλληλο εξοπλισμό, αθλούνταν, έβγαζαν την οργή τους και έτσι μειώθηκαν δραματικά τα δυστυχήματα. Εδώ και πάρα πολλά χρόνια, ακούμε ότι θα φτιάξουν πίστες και για αυτοκίνητα, ώστε να μπορούν να τρέχουν και εκτονώνονται και οι οδηγοί αυτοκινήτων. Αλλά τελικά όλα μένουν σε σκονισμένα στα συρτάρια. Προβληματικές και άκρως ακατάλληλες χαρακτηρίζονται από «σιωπηλούς» ψυχολόγους και οι εκστρατείες πρόληψης, αφού η βασική φιλοσοφία τους στηρίζεται στον φόβο. Δεν φαίνεται να γνωρίζουν οι λεγόμενοι ειδικοί ότι η έννοια του φόβου του θανάτου είναι άγνωστη στους νέους. Τοποθετούν στραπατσαρισμένα αυτοκίνητα, τάχα για να παραδειγματιστούν οι νέοι, μόνο που για τους νέους όλα αυτά είναι αστεία πράγματα, όταν όλη μέρα βλέπουν απίστευτες εικόνες βίας, στα ηλεκτρονικά παιχνίδια και το διαδίκτυο.
Πριν από μερικά χρόνια ένας καθηγητής τόλμησε να αλλάξει τον τρόπο διδασκαλίας για την πρόληψη των δυστυχημάτων. Δεν χρησιμοποίησε το όπλο του φόβου, αλλά το όπλο της λογικής. Παρουσίασε με επιστημονικό τρόπο τις δυνατότητες των αυτοκινήτων, τις σύγχρονες τεχνολογίες, την καταλληλόλητα των δρόμων, ενώ υπέβαλε και τους μαθητές σε διάφορα διαγνωστικά δοκίμια, χωρίς βαθμολογίες, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν είχαν την παράμετρο του φόβου. Ο άνθρωπος αξιολόγησε με επιστημονικό τρόπο τα αποτελέσματα, δηλαδή αν συνειδητοποίησαν ή όχι οι μαθητές τους κινδύνους και τα οφέλη από μια ασφαλή οδήγηση και κατάληξε στο συμπέρασμα μαζί με άλλους ειδικούς, ότι ήταν εξαιρετικά θετικά τα αποτελέσματα. Η υπόθεση πρόληψης των δυστυχημάτων δεν είναι μόνο συναισθηματικό θέμα, αλλά είναι μια ολόκληρη επιστήμη. Πρέπει επιτέλους να αφεθούν να μιλήσουν ελεύθερα και χωρίς φόβο και άλλοι επιστήμονες και να ακούγονται μόνο οι καλοί, κατά τα άλλα, αστυνομικοί.
