Kathimerini.gr
Τι πιο δυσάρεστο από το να κάθεστε στριμωγμένοι σε ένα στενό, όρθιο κάθισμα κατά τη διάρκεια μιας νυχτερινής πτήσης; Το να παραμείνετε ξύπνιοι καθ’ όλη τη διάρκειά της; Εκτός αν εξασφαλίσετε μια «χρυσή» αναβάθμιση (π.χ. σε κάθισμα με πλήρη ανάκλιση), αφού υπάρχουν ορισμένες στρατηγικές που μπορούν να καταστήσουν μια πολύωρη πτήση πιο ξεκούραστη.
• Φροντίστε να είστε λίγο νυσταγμένοι πριν από την πτήση. Στις περισσότερες νυχτερινές πτήσεις ταξιδεύετε από τη δύση προς την ανατολή, διασχίζοντας πολλαπλές ζώνες ώρας, και άρα πρέπει να κοιμηθείτε νωρίτερα από τη συνηθισμένη σας ώρα. «Το να νυστάζετε λίγο κατά την επιβίβαση μπορεί να αποδειχθεί ωφέλιμο», λέει η Τζέιμι Ζάιτζερ, συνδιευθύντρια του Κέντρου Μελέτης Διαταραχών του Υπνου και του Κιρκάδιου Ρυθμού στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Προσπαθήστε να μείνετε ξύπνιοι λίγο περισσότερο από το συνηθισμένο το προηγούμενο βράδυ και να ξυπνήσετε πολύ νωρίς την ημέρα της πτήσης.
• Αποφύγετε την κατανάλωση γευμάτων κατά τη διάρκεια της πτήσης. «Ο ύπνος μας είναι καλύτερος όταν αποφεύγουμε να φάμε ακριβώς πριν κοιμηθούμε», λέει η δρ Βιρτζίνια Σκίμπα, αναπληρώτρια διευθύντρια ιατρός του Henry Ford Medical Group Sleep Laboratories στο Μίσιγκαν. «Η κατανάλωση ενός ελαφρού, μη λιπαρού γεύματος δύο ώρες πριν από την πτήση αποτελεί την ιδανική επιλογή». Η Κριστίν Λούνα, ταξιδιωτική συγγραφέας από το Τενεσί, που έχει επισκεφθεί περισσότερες από 130 χώρες, αναφέρει ότι πάντα καταναλώνει ένα γεύμα στο σπίτι ή στο αεροδρόμιο πριν από την αναχώρηση και φροντίζει να έχει μαζί της σνακ (όπως ξηρούς καρπούς ή μπάρες δημητριακών) για να τα καταναλώσει πριν από την προσγείωση.
• Προετοιμάστε τον εαυτό σας για να περάσει σε κατάσταση ύπνου. Με την επιβίβαση, κάντε νοερά την αλλαγή στη ζώνη ώρας του προορισμού σας. Αν αναχωρείτε από τη Νέα Υόρκη με προορισμό το Παρίσι, δεν είναι 6 μ.μ. όταν απογειώνεται το αεροπλάνο, αλλά μεσάνυχτα.
Στη συνέχεια, ακολουθήστε τη συνήθη βραδινή σας ρουτίνα. «Μεταφέρετε όσο το δυνατόν περισσότερες από τις χαλαρωτικές βραδινές σας συνήθειες από το σπίτι στο περιβάλλον του αεροπλάνου», λέει ο δρ Ορεν Κοέν, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής με ειδίκευση στις διαταραχές ύπνου στην Ιατρική Σχολή Icahn στο Mount Sinai. «Στον εγκέφαλό σας αρέσουν οι συνειρμοί που σας βοηθούν να έρθετε σε κατάσταση ύπνου». Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την απενεργοποίηση όλων των οθονών, το βούρτσισμα των δοντιών και την αφαίρεση των φακών επαφής σας.
Η Λούνα χρησιμοποιεί μάσκα ύπνου, ακουστικά με ακύρωση θορύβου και μαξιλάρι ταξιδιού, το οποίο προτιμά καθώς διπλώνει και χωράει εύκολα στη χειραποσκευή της. «Επίσης, φοράω άνετα ρούχα που μοιάζουν με πιτζάμες και μια μακριά ζακέτα, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως κουβέρτα», αναφέρει.
• Σκεφτείτε προσεκτικά πριν χρησιμοποιήσετε υπνωτικά φάρμακα ή καταναλώσετε αλκοόλ. Ολοι οι ειδικοί που συμμετείχαν σ’ αυτό το άρθρο προειδοποιούν κατά της χρήσης μη συνταγογραφούμενων ή συνταγογραφούμενων βοηθημάτων ύπνου κατά τη διάρκεια μιας πτήσης. Ωστόσο, αν σκέφτεστε να τα χρησιμοποιήσετε, συμβουλευτείτε προηγουμένως τον γιατρό σας, λέει η Αλίσια Ροθ, ψυχολόγος ύπνου στην κλινική Κλίβελαντ. «Μην παίρνετε ποτέ κάποιο φάρμακο ή συμπλήρωμα για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια μιας πτήσης», προσθέτει. «Δοκιμάστε το στο σπίτι μια εβδομάδα πριν από την πτήση, ώστε να γνωρίζετε ακριβώς πώς αντιδρά ο οργανισμός σας».
Λάβετε υπόψη και τη συνολική διάρκεια της πτήσης σας. «Τα περισσότερα σκευάσματα παραμένουν στον οργανισμό σας για τουλάχιστον οκτώ ώρες, οπότε αν δεν έχετε τόσο χρόνο διαθέσιμο για ύπνο, δεν συνιστάται η χρήση τους», σημειώνει ο Κοέν.
Παρότι η κοινή λογική λέει να αποφεύγεται η κατανάλωση αλκοόλ κατά την πτήση, η Ζάιτζερ εμφανίζεται πιο ελαστική, εφόσον δεν συνδυάζεται με τη λήψη υπνωτικών. «Η κατανάλωση πολλών κοκτέιλ δεν είναι καλή ιδέα, αλλά ένα ποτήρι κρασί ίσως σας χαλαρώσει αρκετά ώστε να μπορέσετε να αποκοιμηθείτε», αναφέρει.
• Πειραματιστείτε με τη θέση του καθίσματος και τη στάση ύπνου σας. Η θέση δίπλα στο παράθυρο αποτελεί συχνά την καλύτερη επιλογή, καθώς σας επιτρέπει να ακουμπάτε στο τοίχωμα της καμπίνας. Κάποιοι ταξιδιώτες έχουν πιο ασυνήθιστες προτιμήσεις. Επειτα από χρόνια ταξιδιών μεταξύ Κολοράντο και Αυστραλίας, «έμαθα να κλείνω θέση στον διάδρομο, στο μεσαίο τμήμα του αεροπλάνου», λέει ο Ντρου Χάντον, διευθυντής μάρκετινγκ σε εταιρεία ιατρικών συσκευών. «Διαπίστωσα ότι οι υπόλοιπες θέσεις σ’ αυτό το τμήμα συνήθως καταλαμβάνονται από άτομα που ταξιδεύουν μαζί», λέει, «οπότε αν κάποιος χρειαστεί να σηκωθεί θα ξυπνήσει τον συνταξιδιώτη του και όχι εμένα». Επίσης, οι μεσαίες θέσεις στο κεντρικό τμήμα είναι από τις τελευταίες που γεμίζουν, έτσι ίσως μπορέσετε να βρείτε ένα επιπλέον κάθισμα για να απλωθείτε.
• Μείνετε ξύπνιοι μόλις φτάσετε στον προορισμό σας. Ανεξάρτητα από την ποιότητα ή τη διάρκεια του ύπνου σας στο αεροπλάνο, το σημαντικό μόλις προσγειωθείτε είναι να αντιμετωπίσετε το τζετ λαγκ. Προγραμματίστε δραστηριότητες για την πρώτη ημέρα που θα σας κρατήσουν σε εξωτερικούς χώρους και σε συνεχή κίνηση. «Η πρωινή έκθεση στο φως συμβάλλει στη ρύθμιση της μελατονίνης και στην προσαρμογή του βιολογικού σας ρολογιού στη νέα ζώνη ώρας», λέει η Ροθ. Η διαρκής κίνηση εξυπηρετεί και έναν άλλο σημαντικό σκοπό: να σας εξαντλήσει. «Η ώρα για ύπνο στη νέα σας τοποθεσία μπορεί να μη σας φαίνεται φυσική», εξηγεί η Ζάιτζερ. «Ωστόσο, η έντονη κούραση βοηθάει να ξεπεράσετε το ισχυρό μήνυμα του σώματός σας που σας παρακινεί να παραμείνετε ξύπνιοι». Και ύστερα από έναν καλό βραδινό ύπνο, θα νιώσετε επιτέλους ότι βρίσκεστε σε διακοπές.
