Του Πάρη Δημητριάδη
Δύσκολα μπορώ να φανταστώ, στη νησιωτική χώρα που ζούμε, άλλο μέρος όπου συναντώνται, συνυπάρχουν και αναγκαστικά ίσως αλληλεπιδρούν και έρχονται σε επαφή όλα σχεδόν τα στρώματα της κοινωνίας μας, από τις παραλίες μας κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής σεζόν.
Μια κάποια κοσμοσυρροή παρατηρείται ίσως και στα κλιματιζόμενα malls αλλά εκεί γίνεται σε ένα πλαίσιο αυστηρά καταναλωτικό και οπωσδήποτε στενότερο και ξεκάθαρα πιο μίζερο. Χωρίς αμφιβολία, στις παραλίες είναι που λαμβάνει χώρα κάθε καλοκαίρι το περιβόητο «λαϊκό προσκύνημα».
Για την πονεμένη ιστορία που λέγεται δημόσιες αστικές πλατείες, ας μην μιλήσουμε καλύτερα: Οι μοναδικές που λειτουργούν πραγματικά ως τέτοιες και προσελκύουν ικανοποιητικό κόσμο είναι οι παραθαλάσσιες, γεγονός που μάλλον δεν πρέπει να προκαλεί εντύπωση σε μια χώρα όπου το ΙΧ παραμένει ο απόλυτος κυρίαρχος και όπου το ικανοποιητικό αστικό πράσινο εξακολουθεί για κάποιο λόγο να αποτελεί πυρηνική ή έστω κβαντική φυσική.
Ως το μοναδικό επομένως σημείο συνάντησης ετερογενούς πλήθους, οι παραλίες μας μπορούν να προσφέρουν ορισμένες χρήσιμες ενδεχομένως παρατηρήσεις για τα χαρακτηριστικά μας ως λαό. Το πλέον σημαντικό και προφανές ερώτημα που θα μπορούσε να τεθεί επί τάπητος είναι το κατά πόσο η κοινωνική αυτή συνύπαρξη επισυμβαίνει με αρμονικό και ομαλό τρόπο και με… αλληλοσεβασμό στη διαφορετικότητα του καθενός και της καθεμίας μας ή εάν παρατηρείται το αντίθετο. Νομίζω πως, οποιοσδήποτε έχει περάσει έστω μια μέρα, κυρίως στις λαοφιλείς παραλίες του νησιού μας, όπου παρατηρείται μαζική κοσμοσυρροή, δεν θα χρειαστεί πολύ χρόνο για να διαπιστώσει τη σκληρή πραγματικότητα: Καμία ουσιαστική ενσυναίσθηση και κανένας σεβασμός δεν παρατηρείται, συνήθως, για τον άνθρωπο που τυχαία επιχείρησε και θέλησε να απολαύσει το μπάνιο του δίπλα μας.
Ενδεικτικότερη όλων η ηχορύπανση ανεξαρτήτως πηγής: Είτε πρόκειται για παραθαλάσσιο μαγαζί που αυθαίρετα και ελλείψει αποτελεσματικής νομοθεσίας θεωρεί ότι η ακτογραμμή του ανήκει και οι λουόμενοι χιλιόμετρα μακριά πρέπει να ακούνε τη δική του μουσική, είτε πρόκειται για μια μεμονωμένη παρέα, ορισμένες φορές ακόμη κι από ένα άτομο μόνο, που θεωρεί ότι είναι εντάξει να κατεβαίνει στην παραλία με μεγάφωνα βάζοντας τη μουσική της επιλογής του στη διαπασών, η υπόθεση του να σκεφτόμαστε ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι γύρω μας με ενδεχομένως διαφορετικά μουσικά γούστα από τα δικά μας δεν θα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελεί κανόνα.
Το ποδόσφαιρο, οι ρακέτες και άλλα δημοφιλή σπόρ εντός και εκτός νερού μάλλον αποτελούν μια άλλη ενδεικτική περιπτωσιολογία του κατά πόσο σεβόμαστε ή όχι το γεγονός ότι δεν είμαστε μόνοι στην παραλία. Για να μην αναφερθούμε στις νομοθετικές παραβιάσεις που αποτελούν κανόνα και που ανάμεσα σε χίλια δύο προνοούν -θεωρητικά μόνο- ότι ολόκληρη η ακτογραμμή χωρίς εξαιρέσεις είναι δημόσια, ότι οι ξαπλώστρες πρέπει να καταλαμβάνουν μόνο το 50% της παραλίας και ότι το να υποχρεώνεσαι να προμηθεύεσαι φαγητό και ποτό μόνο από ένα μαγαζί είναι παράνομο.
Τελευταία και καθόλου ευκαταφρόνητα τα σκουπίδια: Όσους κάδους κι αν έχει μια παραλία και σε οποιοδήποτε χρωματισμό, εάν δεν γρηγορεί η δημοτική Αρχή κάθε πρωί και να καθαρίζει με σχολαστικότητα, το θέαμα θα είναι τουλάχιστον αποκαρδιωτικό και δυστυχώς ενδεικτικότατο του πολιτισμού μας.
